کاردرمانی در MS : هدف از توانبخشی در بیماری ام اس بهبود و یا حفظ عملکرد بیماران است. متخصصان توانبخشی از زمان تشخیص این بیماری به بعد، برای ارتقا سطح سلامت و شرایط عمومی، کاهش خستگی، کمک به سلامتی بیماران و دستیابی به بهترین عملکرد آنها در خانه و محل کار، از شیوههای آموزشی و روشهای مختلف درمانی که بدین منظور طراحی شدهاند استفاده میکنند. اگر علائم بیماری در فعالیتهای روزمره بیمار اختلالی ایجاد کنند، توان بخشی قادر است مشکلات مربوط به تحرک، لباس پوشیدن و مراقبتهای شخصی، وظایف و عملکرد فرد در خانه و محل کار و سلامت عمومی او را برطرف میکند. همچنین مشکلات گفتاری و بلع و مشکلات مربوط به تفکر و حافظه را نیز بررسی و درمان نماید.در ادامه به بررسی دیدگاه بیماران درباره کاردرمانی در MS می پردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم همراه باشید.
کاردرمانی در MS
کاردرمانگر (OT) به نحوه گذراندن وقت و نحوه عملکرد افراد در فعالیتهای زندگی روزمره توجه دارد. متخصص کاردرمانی بیشتر با اندام فوقانی، مهارتهای حرکتی خوب و هماهنگی چشم و دست کار میکند.
برای ایجاد قدرت، چندین نوع دستگاه تقویت کننده دست برای گرفتن و فشردن در دسترس است. خمیر پاتی برای نورد، گرفتن و تمرین برش استفاده میشود.
کاردرمانگر میتواند در صورت نیاز فرد به نوشتن (به دلیل ضعف یا لرزش) به او کمک کند یا از آتل برای انقباض انگشت و دست استفاده کند. کاردرمانگر همچنین برای کسانی که نیاز به پشتیبانی بیشتری دارند، بریسهای طبی توصیه میکند. سایر دستگاهها مورد استفاده کاردرمانی در MS برای کمک به استفاده از صفحه کلید کامپیوتر در دسترس هستند.
کاردرمانی یک مرکز توانبخشی جالب توجه است. این ممکن است شامل آشپزخانه های کار، اتاقهای لباسشویی و حمام دقیقاً مانند خانه شخصی برای یادگیری و تمرین انجام تکنیکهای کارهای روزمره باشد.
تمرین انجام کارهای روزمره:
درمانگر با افراد، برای تمرین کارهای منظم خانه مانند شستن ظرفها، لباسشویی، خشک کردن و تا زدن لباس و تهیه یک وعده غذایی کار میکند.
علاوه بر این، حمامها با صندلیهای توالت مخصوص، صندلیهای وان و دوشهای رولینگ آماده میشوند تا به افراد کمک کنند تا نحوه انتقال از یک صندلی به جای دیگر را یاد بگیرند.
کاردرمانگر تکنیکهایی را به شما آموزش میدهد که به صرفه جویی در انرژی و ایمنی بیشتر کمک میکند. دستگاههای کمکی نیز اغلب مورد استفاده قرار میگیرند و این شامل اسفنجهای دسته بلند برای شستشو است. وسایل کمکی که میتواند به شما در استفاده از دکمهها، زیپها، پوشیدن جوراب و کفش کمک کند. بشقاب، فنجان و ظروف مخصوص نیز برای این بیماران طراحی شده است.
کاردرمانگر ممکن است با مداخله در محل کار نیز درگیر باشد. این میتواند شامل بازدید از دفتر کار یا محیط کار شخص برای ارزیابی ایمنی، راحتی و کارایی بهتر باشد. متخصص توصیههایی برای بهبود این موارد میکند. مانند مرتب سازی مجدد مبلمان، جابجایی محل کار شخص در نزدیکی خروجی و سرویس بهداشتی و افزودن انواع مختلف تجهیزات تطبیقی. ممکن است پیشنهادهای دیگری برای کمک به علائم ام اس ارائه شود. اینها ممکن است شامل یک برنامه کاری انعطاف پذیر، استراحت طولانیتر برای استراحت و اطمینان از نگهداشتن محل کار در دمای مناسب باشد.
توانبخشی بینایی عملکردی (بخشی از کاردرمانی در MS)
یک برنامه تخصصی در زمینه کاردرمانی، برنامه توانبخشی دید عملکردی است. این برنامه، همانطور که توسط یک چشم پزشک، متخصص مغز و اعصاب یا پزشک مراقبتهای اولیه تجویز میشود، برای کمک به علائم اختلال عملکرد بینایی رایج در افراد مبتلا به ام اس طراحی شده است. این موارد ممکن است شامل تاری دید یا دوبینی، از دست دادن میدان بینایی و از دست دادن عملکرد به دلیل کم بینایی باشد. این نوع درمان فقط در تعداد محدودی از مراكز در سراسر كشور ارائه میشود. اما میتواند برای کسانی كه خوش شانس هستند و میتوانند به این برنامه دسترسی داشته باشند بسیار مفید باشد.
درمانگر ممکن است توصیهها و تکنیکهای جبرانی را برای بهبود توانایی عملکرد چشم در حین کار، خانه و فعالیتهای اوقات فراغت ارائه دهد. به عنوان مثال استفاده از رنگهای متضاد در اطراف خانه برای افزایش دید قابل مشاهده است. کمک به کم بینایی نیز در دسترس است، از جمله دستگاهی که یک دارو را از نظر اندازه و رنگ شناسایی میکند بنابراین کسی که دچار اختلال بینایی است باید از مصرف نسخه مناسب در زمان مناسب مطمئن باشد.
فیزیوتراپی در MS
فیزیوتراپی ممکن است اولین چیزی باشد که هنگام فکر توانبخشی به ذهن خطور میکند.
این یک طیف گسترده ای از عملکردها و سطح تواناییها را شامل میشود. از یک مشکل راه رفتن گرفته تا تمریناتی برای شخصی که از صندلی چرخدار استفاده میکند. فیزیوتراپی همراه با انواع تجهیزات ورزشی برای افزایش قدرت، انعطاف پذیری، و همچنین بسیاری از محصولات و تجهیزات ویژه برای کمک به بازآموزی فردی برای داشتن تعادل و کنترل بهتر است. متخصص طب فیزیکی (PT) در درجه اول با وضعیت، حرکت و اندام تحتانی درگیر است و توجه ویژه ای به ایمنی و صرفه جویی در انرژی دارد.
درمان فیزیوتراپی دارای تجهیزاتی برای افزایش قدرت است. به عنوان مثال میتوان به تردمیل، دوچرخه ثابت، ماشین حرکتی و پله نورد اشاره کرد. افرادی که تحت هدایت فیزیوتراپی نیستند، باید در مورد استفاده بیش از حد از وسایل ورزشی احتیاط کنند. غالباً شخصی که در حال ورزش است، میخواهد فوراً به سطح قبلی ورزش خود برگردد (قبل از بروز علائم (MS)) . این موضوع میتواند باعث ورزش بیش از حد و خستگی عضلات شود. فیزیوتراپی برنامه ای را تنظیم میکند که به بیمار اجازه میدهد تا به تدریج سطح فعالیت خود را بدون ایجاد آسیب و ناراحتی افزایش دهد.
استفاده از ابزار کمکی:
در صورت نیاز به هر نوع کمک سرپایی مانند عصا یا واکر، متخصص فیزیوتراپی اطمینان حاصل میکند که وسیلهی صحیح انتخاب شده، متناسب با نیاز فرد باشد و به درستی استفاده شود. هر فردی که به وسیله کمکی احتیاج دارد، باید همیشه برای دستیابی به نتایج مطلوب و جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر، با فیزیوتراپیست خود مشورت کند.
فیزیوتراپیست همچنین بریسهای مخصوصی، از جمله ارتزهای مچ پا (AFO) را به بیمار ام اس توصیه میکند. ارتزهای پا میتواند به علائمی مانند افتادگی پا، کشیدن انگشت، کنترل ضعیف زانو، ضعف، اسپاستیک و مشکلات راه رفتن، ایده آل بودن و مشکلات حسی به بیمار ام اس کمک کند.
فیزیوتراپیست همچنین با افراد دارای صندلی چرخدار از نزدیک کار میکند. انتخاب و نصب ویلچر هم یک هنر و هم یک علم است و موارد زیادی از جمله اندازه، وضعیت بدن، قدرت و علائم فرد باید در نظر گرفته شوند. چندین نوع کوسن، گوه، پد و تکیه گاه (که ممکن است با هوا، کف یا ژل پر شوند) و سیستمهای نشستن کانتور برای اطمینان از حداکثر راحتی و محافظت در برابر زخم بستر استفاده میشود.
یک فیزیوتراپیست وضعیت بدن، دامنه حرکت همه اندام ها و تنه و همچنین ارزیابی قدرت، ادراک، تعادل، هماهنگی و عملکرد را ارزیابی میکند. درمانگر همچنین نحوه قدم برداشتن، توانایی راه رفتن با یا بدون وسیله کمکی، صندلی چرخدار فردی را برای تناسب مناسب، راحتی و سهولت استفاده را بررسی میکند. اهداف فرد مورد بحث قرار گرفته و پس از اتمام ارزیابی، یک برنامه درمانی تدوین میشود.
گفتاردرمانی در MS
متخصص گفتاردرمانی با آموزش در ارزیابی و درمان مشکلات گفتار، زبان، بلع و شناختی بیمار ام اس سر و کار دارد. متخصص گفتاردرمانی ممکن است برای ارزیابی قدرت، دامنه حرکت، سرعت، زمان بندی و دقت دهان، فک و عضلات اطراف، یک معاینه دهانی – حرکتی را انجام دهد. درمانگر شدت، سرعت، هماهنگی و استقامت استفاده از صدای فرد را ارزیابی میکند. ارزیابی تنفس و استفاده صحیح نفس کشیدن نیز انجام میشود.
متخصص گفتاردرمانی ممکن است روشهایی را برای بازگرداندن عملکرد شناختی و آموزش روشهای اصلاح مشکل ارائه دهد. دستگاههای شناختی یا کمکهایی مانند ضبط کننده صدا یا برنامه ریز تقویم ممکن است معرفی شوند. کتابهای کار و نرم افزارهای رایانه ای خاص نیز ممکن است در درمان تغییرات شناختی استفاده شوند.
در کل تیم توانبخشی تمرکز خود را برای روند بهبود بیمار و بالا بردن سطح زندگی بیمار می گذارد. تا بیمار و همراهان دوره ی درمان با آرامش و کیفیتی را سپری کنند.