بررسی علمی علل نوروپاتی محیطی؛ از دیابت تا سموم محیطی

علل نوروپاتی محیطی : نوروپاتی محیطی یک بیماری عصبی است که اغلب به عنوان یک عارضه از دیابت شناخته می‌شود. این بیماری باعث آسیب به عصب‌های حسی و حرکتی در اندام‌های تحتانی می‌شود. علائم این بیماری شامل درد، سوزش، سوزن‌زدگی و تحلیل حسی در پاها و دست‌ها می‌شود. بیماری نوروپاتی محیطی توسط افزایش قند خون و افزایش فشار خون تحتانی ناشی از دیابت به وجود می‌آید. این بیماری ممکن است باعث ایجاد تغییرات در ساختار و عملکرد عصب‌ها شود و برای فرد مبتلا به آن ایجاد مشکلات اساسی در تحرک و حس می‌کند.

درمان نوروپاتی محیطی بستگی به شدت و علائم بیماری دارد. اگرچه این بیماری قابل درمان نیست، اما می‌توان با مداخلات مختلفی مانند کنترل قند خون، مصرف داروهای ضد درد و ضد التهابی، فیزیوتراپی و تغییر در رژیم غذایی، علائم آن را کاهش داد. همچنین، فعالیت‌های ورزشی منظم می‌تواند به بهبود علائم نوروپاتی محیطی کمک کند. از آنجایی که نوروپاتی محیطی ممکن است منشاء درد و عدم تحسین در اندام‌های تحتانی باشد، مداخلات روان‌درمانی و استفاده از تکنیک‌های مدیریت درد نیز می‌تواند به بهبود علائم این بیماری کمک کند.در ادامه به بررسی علل نوروپاتی محیطی می پردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم همراه باشید.

نوروپاتی محیطی چیست؟

نوروپاتی محیطی، که نتیجه‌ی  صدمه به اعصاب محیطی است، اغلب باعث ضعف، درد و گزگز دست ‌و پا می‌شود.  این بیماری همچنین مناطق دیگر از بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.  نوروپاتی محیطی از صدمات ناشی از ضربه، عفونت، مشکلات متابولیکی، علل ارثی و قرار گرفتن در معرض مواد سمی ایجاد می‌شود. یکی از شایع‌ترین علل، ابتلا به دیابت است. افراد مبتلا به نوروپاتی محیطی به‌طور کلی  درد را همراه با تیرکشیدگی، سوزش و یا سوزن سوزن شدن توصیف می‌کنند. در بسیاری از موارد، علائم بهبود می‌یابند، به‌خصوص اگر با یک بیماری قابل ‌درمان ایجاد شود. داروها و فیزیوتراپی می‌تواند درد نوروپاتی محیطی را کاهش دهد.

علائم:

هر عصب در سیستم محیطی خود دارای یک تابع خاص است، بنابراین علائم نوروپاتی به چگونگی تحت تأثیر قرارگیری اعصاب بستگی دارد.

اعصاب حسی که احساس، مانند دما، درد، لرزش و یا لمس از پوست را دریافت می‌کنند.

اعصاب حرکتی که حرکت ماهیچه را کنترل می‌کنند.;

اعصاب اتونومیک که فعالیت‌هایی مانند فشارخون، ضربان قلب، هضم و کنترل مثانه را کنترل می‌کنند.

علائم و نشانه‌های نوروپاتی محیطی ممکن است شامل:

شروع تدریجی بی‌حسی و سوزن سوزن شدن دست‌وپا که می‌تواند به سمت ساق پاها و بازوها گسترش یابد

درد شدید، گزگز، درد ناپیوسته، سوزش

حساسیت افراطی به لمس

عدم هماهنگی عضلات حرکتی و سقوط

ضعف عضلانی یا فلج صورت در صورتی‌که اعصاب حرکتی تحت تأثیر قرار گیرد

اگر اعصاب اتونومیک تحت تأثیر قرار گیرند، علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل:

عدم تحمل گرما و تعریق

مشکلات روده، مثانه و یا گوارش

تغییر در فشارخون که موجب سرگیجه می‌شود

علل نوروپاتی محیطی :

نوروپاتی محیطی آسیب عصبی ناشی از چند عارضه است نه ‌تنها یک بیماری. علل نوروپاتی محیطی عبارت‌اند از:

بیماری‌های خود ایمنی: این بیماری‌ها شامل سندرم شوگرن، لوپوس، روماتیسم مفصلی، سندرم گیلن باره، پلی نوروپاتی دمیلینه التهابی مزمن و نکروزان واسکولیت است.

دیابت: بیش از نیمی از افراد مبتلاب ه دیابت، به‌نوعی نوروپاتی دچار می‌شوند.

قرار گرفتن در معرض سموم: مواد سمی شامل فلزات سنگین یا مواد شیمیایی

داروها: برخی از داروها، به‌ ویژه کسانی که برای درمان سرطان شیمی‌درمانی می‌شوند، ممکن است به نوروپاتی محیطی مبتلا شوند.

عفونت: عفونت‌های خاص ویروسی یا باکتریایی، ا زجمله بیماری لایم، زونا، ویروس اپشتیـن بار ، هپاتیت C، جذام، دیفتری و اچ آی وی

اختلالات ارثی: اختلالات مانند بیماری شارکوت ماری توث نوع ارثی نوروپاتی هستند.

آسیب در اثر حوادث وسایل نقلیه، سقوط یا آسیب‌های ورزشی به اعصاب محیطی آسیب می‌زند.

فشار عصبی: استفاده از عصا یا تکرار یک حرکت مانند چند بار تایپ کردن ممکن است باعث ایجاد فشار عصبی شود.

تومورها: رشد تومور سرطانی (بدخیم) و غیر سرطانی (خوش‌خیم)، می‌تواند بر روی اعصاب تأثیر گذارد و یا آن‌ها را تحت ‌فشار قرار دهد.

کمبود ویتامین: ویتامین‌های گروه B – از جمله ب1،ب6 و ب 12 – ویتامین E و نیاسین برای سلامت اعصاب بسیار مهم است.

اختلالات مغز استخوان: شامل پروتئین غیرطبیعی در خون، یک شکل از سرطان استخوان، لنفوم و آمیلوئیدوز.

بیماری‌های دیگر: بیماری‌های کلیوی، بیماری کبدی، بیماری‌های بافت همبند و کم کاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)

این بیماری مانند هر بیماری دیگر برای ادامه روند درمان به بهترین شکل نیاز به یک تیم پزشکی و توانبخشی(فیزیوتراپیست-کاردرمانی)مجرب است تا روند بهبود شما به بهترین شکل و با سرعت انجام شود.

انواع نوروپاتی محیطی

بیش از ۱۰۰ نوع نوروپاتی محیطی وجود دارد و هر نوع بر اساس نوع آسیب عصبی، علت زمینه‌ای و علائمی که ایجاد می‌کنند طبقه بندی می‌شوند. اما به‌طور کلی سه تا از انواع اصلی نوروپاتی محیطی وجود دارد:

۱. نوروپاتی محیطی متقارن مزمن

بیشتر نوروپاتی‌های محیطی، مزمن هستند و در طول چندین ماه ایجاد می‌شوند.

۲. مونو نوروپاتی چندگانه

در این نوع از نوروپاتی حداقل به دو ناحیه‌ی عصبی مجزا آسیب وارد شده است.

۳. نوروپاتی حاد متقارن محیطی

این نوع از نوروپاتی نادر و شایع ترین علت سندرم گیلن‌باره است.

برخی از نوروپاتی ها ممکن است سال ها طول بکشد تا ایجاد شوند، اما برخی دیگر در عرض چند ساعت تا چند روز پس از شروع تشدید می‌شوند.

درمان قطعی نوروپاتی محیطی

نوروپاتی محیطی یک بیماری عصبی است که معمولاً با درد، سوزش، سوزن سوزن شدن و احساس سوزش در انگشتان و پاها شناخته می‌شود. این بیماری ممکن است به علت فشار یا آسیب به عصب‌ها، دیابت، عفونت‌های ویروسی مانند هرپس زوستر یا بیماری‌های خاصی مانند لوپوس، سرطان یا سندرم تونل کارپی، ایجاد شود. این مشکل می‌تواند به طور قابل توجهی زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد و باعث محدودیت حرکت، خواب ناخوشایند و اختلال در کارایی روزمره شود.

برای درمان قطعی نوروپاتی محیطی، ابتدا باید علت اصلی مشکل مشخص شود. اگر این بیماری به علت دیابت باشد، کنترل سطح قند خون و مصرف داروهای مرتبط با دیابت می‌تواند بهبود بخش باشد. در صورتی که بیماری به علت عفونت‌های ویروسی باشد، ممکن است لازم باشد داروهای ضد ویروسی یا داروهای ضد التهابی مصرف شود. همچنین درمان‌های فیزیوتراپی و تغییرات در رژیم غذایی و تمرینات ورزشی نیز می‌تواند بهبود درد و علائم مرتبط با نوروپاتی محیطی را فراهم کند. همچنین برخی داروهای مسکن مانند آنتی‌دپرسانت‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و داروهای ضد التهابی نیز ممکن است به عنوان درمان‌های تسکین‌دهنده استفاده شوند. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی برای اصلاح فشار یا آسیب به عصب‌ها وجود داشته باشد. در هر صورت، مشورت با پزشک متخصص و انجام تست‌های لازم برای تشخیص دقیق و درمان مناسب بسیار حیاتی است.

آیا نوروپاتی محیطی پا دردناک است؟

نوروپاتی محیطی پا یک بیماری عصبی است که ممکن است باعث درد و ناراحتی شدید در پاها شود. این حالت عموما به دلیل آسیب یا فشار طولانی مدت بر عصب‌های پاها ایجاد می‌شود. نوروپاتی محیطی پا می‌تواند منشاء درد و سوزش در پاها باشد و باعث مشکلات جدی در حرکت و راه رفتن شود. این بشیماری می‌تواند برای برخی افراد بسیار دردناک و مزاحمت‌آور باشد و باعث محدودیت‌های مهم در زندگی روزمره شود.

از جمله علائم نوروپاتی محیطی پا درد و سوزش در پاها، احساس گزگز و سوزش در پاها، ضعف عضلانی، کاهش حساسیت و تحولات در رنگ و دمای پوست پاها است. این علائم می‌تواند باعث محدودیت در حرکت و عملکرد روزمره شود و افراد را از انجام فعالیت‌های روزانه بازدارد. برای درمان نوروپاتی محیطی پا، ابتدا باید علت اصلی بیماری شناسایی شود. سپس درمان‌های مختلفی از جمله داروها، فیزیوتراپی و تغییرات در رژیم غذایی و ورزش ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. همچنین مراقبت‌های خود مراقبت از پاها نیز بسیار مهم است تا از تشدید علائم و پیشرفت بیماری جلوگیری شود.

تشخیص نوروپاتی محیطی

تشخیص نوروپاتی محیطی یکی از مهمترین قدم‌ها در مدیریت این بیماری است. نوروپاتی محیطی یک اختلال عصبی است که ممکن است به علت آسیب یا اختلال در عصب‌های محیطی اتفاق بیفتد. این بیماری می‌تواند به صورت تدریجی و یا ناگهانی ایجاد شود و علایمی از جمله درد، سوزش، خارش، سستی عضلات، احساس سوزش و سوزش یا سستی پاها و دست‌ها را ایجاد کند. برای تشخیص نوروپاتی محیطی، پزشک معمولا از تاریخچه بیماری، امتحان فیزیکی، آزمون‌های عصبی، و آزمون‌های تصویربرداری مانند آنژیوگرافی و ام‌آر‌آی استفاده می‌کند.

یکی از روش‌های تشخیص نوروپاتی محیطی آزمون عصبی است که با استفاده از آن، توانایی عصب‌ها برای انتقال سیگنال را ارزیابی می‌کنند. این آزمون ممکن است شامل اندازه‌گیری سرعت انتقال عصبی و یا تحریک و پاسخ عصبی باشد. همچنین، آزمون‌های تصویربرداری مانند آنژیوگرافی و ام‌آر‌آی نیز ممکن است به پزشک کمک کند تا علت اصلی نوروپاتی محیطی را تشخیص دهد. با تشخیص صحیح نوروپاتی محیطی، پزشک می‌تواند برنامه‌ای برای مدیریت علایم و درمان بیماری تنظیم کند و از پیشرفت آن جلوگیری کند.