اختلالات کف لگن در زنان

انواع اختلالات کف لگن

افتادگی ارگان‌های لگنی (Pelvic Organ Prolapse):

• • توصیف: افتادگی یکی یا چند ارگان لگنی مانند رحم، مثانه، روده‌ها و یا رکتوم به دلیل ضعف عضلات و بافت‌های همبند کف لگن.
  • علائم: احساس فشار یا توده در ناحیه تناسلی، درد در ناحیه پایین کمر، مشکلات ادراری یا دفع مدفوع.

بی‌اختیاری ادراری (Urinary Incontinence):

توصیف: ناتوانی در کنترل مثانه که منجر به نشت ادرار می‌شود.

انواع:

• • • استرسی: نشت ادرار هنگام سرفه، خنده، یا بلند کردن اشیاء سنگین.
    • فوریتی: نیاز ناگهانی و شدید به ادرار کردن که نمی‌توان آن را به تاخیر انداخت.
    • مختلط: ترکیبی از بی‌اختیاری استرسی و فوریتی.

بی‌اختیاری مدفوع (Fecal Incontinence):

• • توصیف: ناتوانی در کنترل دفع مدفوع.
  • علائم: نشت مدفوع به صورت غیرارادی، احساس نیاز ناگهانی به دفع.

دیسپارونی (Dyspareunia):

• • توصیف: درد در ناحیه تناسلی یا لگن هنگام مقاربت جنسی.
  • علائم: درد حاد یا مزمن در ناحیه تناسلی، لگن یا پایین کمر هنگام یا بعد از رابطه جنسی.

سندروم درد مزمن لگن (Chronic Pelvic Pain Syndrome):

• • تعریف: درد مزمن و مداوم در ناحیه لگن که بیش از شش ماه طول می‌کشد.
  • علائم: درد مداوم یا متناوب در ناحیه لگن، احساس سنگینی یا فشار در ناحیه تناسلی.

علائم ضعف عضلات کف لگن در زنان

• درد یا فشار در ناحیه لگن
• نشت ادرار یا مدفوع
• احساس پر بودن یا توده در ناحیه تناسلی
• مشکلات ادراری یا دفع مدفوع
• کاهش احساس جنسی یا درد هنگام مقاربت

علل اختلالات کف لگن

• بارداری و زایمان: زایمان طبیعی می‌تواند باعث آسیب به عضلات و بافت‌های کف لگن شود.
• بالا رفتن سن: با افزایش سن، عضلات و بافت‌های همبند ممکن است ضعیف شوند.
• یائسگی: کاهش سطح استروژن می‌تواند به ضعف عضلات و بافت‌های کف لگن منجر شود.
• جراحی لگن: جراحی‌هایی مانند هیسترکتومی می‌توانند به آسیب به کف لگن منجر شوند.
• ژنتیک: برخی افراد ممکن است به صورت ژنتیکی مستعد اختلالات کف لگن باشند.
• چاقی: وزن اضافی می‌تواند فشار بیشتری بر عضلات و بافت‌های کف لگن وارد کند.
• یبوست مزمن: تلاش‌های مکرر برای دفع مدفوع می‌تواند به کف لگن آسیب برساند.

روش‌های درمانی اختلالات کف لگن

تمرینات کف لگن (Kegel Exercises): تقویت عضلات کف لگن برای بهبود کنترل ادرار و کاهش افتادگی ارگان‌های لگنی.

فیزیوتراپی: استفاده از تکنیک‌ها و تمرینات تخصصی برای تقویت عضلات و بهبود عملکرد کف لگن.

داروها: استفاده از داروهای خاص برای کاهش علائم بی‌اختیاری ادراری و مدفوع.

وسایل حمایتی: استفاده از پساری‌ها (Pessaries) برای حمایت از ارگان‌های لگنی و کاهش افتادگی.

جراحی: در موارد شدید، جراحی ممکن است برای ترمیم عضلات و بافت‌های آسیب‌دیده کف لگن ضروری باشد.

تغییرات سبک زندگی: کاهش وزن، مدیریت یبوست و جلوگیری از بلند کردن اشیاء سنگین.

نتیجه‌گیری

اختلالات کف لگن می‌توانند تاثیرات جدی بر کیفیت زندگی زنان داشته باشند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به بهبود علائم و افزایش کیفیت زندگی کمک کند این درحالی است که پزشک زنان میگویند افراد به دلیل خجالت به دکتر مراجعه نمی کنند و یا دیر اقدام می کنند. مشاوره با یک متخصص زنان و زایمان یا فیزیوتراپیست متخصص در اختلالات کف لگن می‌تواند به انتخاب بهترین روش درمانی کمک کند.

عواملی مستعد کننده اختلال عضلات کف لگن

1. عوامل فیزیولوژیکی و زیستی

بارداری و زایمان: بارداری و زایمان‌های مکرر یا سخت و همچنین ب دنیا آوردن جنین بزرگ می‌توانند باعث تضعیف عضلات کف لگن شوند. زایمان طبیعی، به‌ویژه اگر با استفاده از ابزارهایی مانند فورسپس انجام شود، ریسک بالاتری دارد.

یائسگی: کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی می‌تواند باعث کاهش قابلیت انعطاف و قدرت عضلات کف لگن شود.

پیری: با افزایش سن، عضلات کف لگن به‌طور طبیعی ضعیف می‌شوند و این می‌تواند به اختلالات کف لگن منجر شود.

2. عوامل سبک زندگی

چاقی: وزن زیاد می‌تواند فشار اضافی بر عضلات کف لگن وارد کند و باعث تضعیف آنها شود.

ورزش‌های سنگین: انجام ورزش‌های سنگین و بلند کردن وزنه‌های سنگین به‌طور مکرر می‌تواند به عضلات کف لگن آسیب برساند.

نشستن طولانی‌مدت: نشستن به‌مدت طولانی می‌تواند باعث ضعف عضلات کف لگن شود.

3. عوامل پزشکی و بهداشتی

جراحی لگن یا شکم: جراحی‌های انجام‌شده در ناحیه لگن یا شکم می‌توانند عضلات کف لگن را تحت تاثیر قرار دهند.

یبوست مزمن: تلاش‌های مکرر برای دفع مدفوع می‌تواند به تضعیف عضلات کف لگن منجر شود.

بیماری‌های عصبی: بیماری‌های عصبی مانند ام‌اس (مولتیپل اسکلروزیس) و بیماری پارکینسون می‌توانند عضلات کف لگن را تحت تاثیر قرار دهند.

4. عوامل ژنتیکی

ساختار ژنتیکی: برخی افراد به‌طور ژنتیکی مستعد ضعف عضلات کف لگن هستند. ساختار ضعیف بافت‌های همبند نیز می‌تواند به این اختلالات منجر شود.

5. سایر عوامل

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می‌تواند باعث کاهش جریان خون به عضلات کف لگن شود و این عضلات را ضعیف کند.

سرفه مزمن: بیماری‌هایی که باعث سرفه مزمن می‌شوند، می‌توانند به عضلات کف لگن آسیب برسانند.

پیشگیری و مدیریت

برای پیشگیری و مدیریت اختلالات عضلات کف لگن، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد:

تمرینات کف لگن: انجام تمرینات کگل و دیگر تمرینات تقویتی برای عضلات کف لگن می‌تواند به پیشگیری و درمان اختلالات کمک کند.

کنترل وزن: حفظ وزن مناسب می‌تواند به کاهش فشار بر عضلات کف لگن کمک کند.

اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین: پرهیز از بلند کردن وزنه‌های سنگین می‌تواند به حفظ سلامت عضلات کف لگن کمک کند.

تغذیه مناسب: مصرف فیبر کافی برای جلوگیری از یبوست و مصرف مایعات به مقدار کافی می‌تواند به سلامت عضلات کف لگن کمک کند.

عوامل مستعد کننده اختلالات عضلات کف لگن متنوع هستند و می‌توانند از سبک زندگی و عوامل فیزیولوژیکی تا شرایط پزشکی و ژنتیکی متغیر باشند. آگاهی از این عوامل و پیشگیری کردن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این اختلالات و بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند.

اقدامات فیزیوتراپی موثر در این بیماران

درمان فیزیوتراپی برای افرادی که دارای اختلالات عضلات کف لگن هستند، می‌تواند بسیار موثر باشد و بهبود قابل توجهی در علائم آنها داشته باشد. این درمان‌ها معمولاً شامل ترکیبی از تمرینات تقویتی، تمرینات انعطاف‌پذیری، آموزش روش‌های تنفسی صحیح، و تکنیک‌های ماساژ و کنترل درد می‌شود. در زیر به برخی از اقدامات فیزیوتراپی موثر برای اختلالات عضلات کف لگن اشاره می‌شود:

تمرینات کگل (Kegel exercises): این تمرینات مخصوصاً برای تقویت عضلات کف لگن طراحی شده‌اند. تمرینات کگل می‌توانند به کنترل ناتوانی های مثانه و رحم کمک کنند و علائمی مانند نشت ادرار را کاهش دهند.

این تمرینات شامل حرکات ساده‌ای است که در کنترل ادرار می‌تواند موثر باشد و کمک بزرگی به پرولاپس بکند.

انجام حرکت به این صورت است که گویی فرد در هنگام ادرار کردن می‌خواهد ادرار خود را قطع بکند و این حالت را ۱۰ ثانیه نگه می‌دارد سپس ۱۰ ثانیه استراحت می‌کند.

این کار را فرد باید ۳۰ دفعه و حداقل ۳ بار در روز انجام دهد. برای انجام این تمرین بهتر است در حالت نشسته باشید.

تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری: تمریناتی که بر روی تقویت و افزایش انعطاف عضلات کف لگن تمرکز دارند، می‌توانند به بهبود علائم مرتبط با آنها کمک کنند. این تمرینات ممکن است شامل انجام تمرینات تقویتی مانند حرکات ایستاده یا خم شدن و تمرینات انعطاف‌پذیری مانند کشش‌ های متنوع باشند.

تکنیک‌های ماساژ و کنترل درد: استفاده از تکنیک‌های ماساژ می‌تواند به کاهش فشار و تنش در عضلات کف لگن کمک کند و در نتیجه به بهبود علائم کمک کند. همچنین، استفاده از تکنیک‌های کنترل درد می‌تواند به کاهش درد مرتبط با این اختلالات کمک کند.

استفاده از تجهیزات و وسایل کمکی: استفاده از تجهیزات و وسایل کمکی مانند بالش‌های مخصوص کف لگن، توپ پیلاتس و بندهای تنظیم فشار می‌تواند به تقویت و کنترل عضلات کف لگن کمک کند.