جراحی دیسک کمر چیست و چه کسانی به آن نیاز دارند؟

جراحی دیسک کمر یکی از گزینه‌های درمانی مؤثر برای بیمارانی است که از دردهای مزمن و شدید کمر، بی‌حسی یا ضعف در پاها رنج می‌برند و به درمان‌های غیرجراحی پاسخ نداده‌اند. وقتی دیسک‌های بین مهره‌ای دچار آسیب، فتق یا ساییدگی می‌شوند، می‌توانند به اعصاب فشار وارد کرده و زندگی روزمره را مختل کنند. در چنین شرایطی، جراحی می‌تواند به عنوان آخرین راه‌حل، کیفیت زندگی بیمار را بهبود ببخشد. در این مقاله از کلینیک فیزیوتراپی فانتوم زنجان، با انواع روش‌های جراحی دیسک کمر، مزایا، معایب، مراقبت‌های بعد از عمل و نکاتی برای انتخاب پزشک آشنا می‌شوید.

جراحی دیسک کمر چیست؟

دیسک کمر یکی از اجزای اصلی ستون فقرات است که نقش ضربه‌گیر را بین مهره‌ها ایفا می‌کند. زمانی که این دیسک دچار بیرون‌زدگی یا پارگی شود، ممکن است به اعصاب نخاعی فشار وارد کرده و باعث درد، بی‌حسی یا ضعف در پاها شود. جراحی دیسک کمر روشی است برای برداشتن یا ترمیم دیسک آسیب‌دیده جهت کاهش فشار روی اعصاب و بهبود عملکرد حرکتی و عصبی بیمار.

چه زمانی به جراحی دیسک کمر نیاز داریم؟

معمولاً درمان‌های غیرجراحی مانند دارو، فیزیوتراپی و استراحت در اولویت قرار دارند. اما اگر شرایط زیر وجود داشته باشد، ممکن است جراحی ضروری شود:

• درد مزمن و مداوم با بیش از ۶ هفته طول‌ کشیدن

• ضعف عضلانی یا بی‌حسی در پا یا باسن

• ناتوانی در ایستادن یا راه رفتن

• اختلال در کنترل مثانه یا روده (شرایط اورژانسی)

انواع جراحی دیسک کمر

بسته به شدت آسیب و وضعیت بیمار، نوع جراحی می‌تواند متفاوت باشد:

دیسککتومی (Discectomy)

در این روش، بخش بیرون‌زده یا آسیب‌دیده دیسک که به عصب فشار آورده، برداشته می‌شود.

لامینکتومی (Laminectomy)

در این عمل، قسمتی از استخوان مهره (لامینا) برداشته می‌شود تا فضای بیشتری برای عصب‌ها ایجاد شود.

فیوژن مهره‌ای (Spinal Fusion)

دو یا چند مهره با استفاده از پیچ و پلاک به هم متصل می‌شوند تا از حرکت‌های دردناک جلوگیری شود و ستون فقرات پایداری بیشتری پیدا کند.

دیسک مصنوعی (Artificial Disc Replacement)

در این روش، دیسک آسیب‌دیده با یک دیسک مصنوعی جایگزین می‌شود تا حرکت طبیعی مهره‌ها حفظ شود.

میکرودیسککتومی (Microdiscectomy)

یک نوع جراحی کم‌تهاجمی است که با استفاده از میکروسکوپ، بخش کوچکی از دیسک که به عصب فشار آورده برداشته می‌شود.

عمل جراحی دیسک کمر چگونه انجام می‌شود؟

فرآیند معمول به این صورت است:

1. بیهوشی عمومی

2. برش روی ناحیه کمر (کوچک یا بزرگ بسته به نوع جراحی)

3. دسترسی به دیسک آسیب‌دیده

4. برداشت یا ترمیم دیسک

5. در صورت نیاز، تثبیت مهره‌ها با پیچ یا جایگزینی دیسک با نمونه مصنوعی

6. بخیه و پانسمان

مدت زمان جراحی دیسک کمر معمولاً بین ۱ تا ۳ ساعت می‌باشد.

عوارض احتمالی جراحی دیسک کمر

انجام هر عمل جراحی ممکن است دارای خطراتی باشد. برخی از عوارض احتمالی عبارتند از:

• عفونت در محل جراحی

• خون‌ریزی یا لخته شدن خون

• آسیب به اعصاب

• بازگشت مجدد علائم یا فتق دیسک در همان یا مهره‌های دیگر

• درد مزمن در ناحیه عمل

چه پزشکی برای جراحی دیسک کمر مناسب است؟

برای جراحی دیسک کمر باید به یک جراح مغز و اعصاب یا جراح ارتوپد ستون فقرات مراجعه کنید. انتخاب پزشکی که تجربه بالا، مهارت تخصصی در ستون فقرات، و دانش به‌روز در روش‌های جراحی باز و بسته دارد، تأثیر زیادی در موفقیت عمل خواهد داشت.