علت ابتلا به کیفوز در دوران کودکی : کیفوز(قوز) یک بدشکلی و ناهنجاری در ستون فقرات است. زمانی که استخوان‌های (مهره‌های) قسمت بالای ستون فقرات بیش از حد به سمت بیرون انحنا پیدا می‌کنند این عارضه ایجاد می‌شود.
کمر یک کودک مبتلا به قوز کمر به طور غیرعادی گرد بوده و حالت گوژپشتی دارد. این عارضه در دختران بیش از پسران دیده می‌شود. زمانی که از پشت به یک ستون فقرات سالم نگاه کنید، صاف به نظر می‌رسد. در ادامه به بررسی علت ابتلا به کیفوز در دوران کودکی می پردازیم تا انتهای مقاله با فیزیوتراپی فانتوم زنجان همراه باشید.
انواع کیفوز
انواع کیفوز در پشت عبارتند از:
- کیفوز مادرزادی: مشکل در نحوه رشد مهره ها قبل از تولد باعث این نوع کیفوز می شود که با رشد کودک بیشتر قابل توجه است.
- کیفوز وضعیتی: این شایع ترین نوع کیفوز است، بچه‌هایی که زیاد خم می‌شوند (حالت بدی دارند) می‌توانند پشتی گرد داشته باشند.
- کیفوز شوئرمن: در حالت طبیعی مهره ها از طرف کنار هم شبیه مستطیل هایی هستند که روی هم چیده شده اند، اما در کیفوز شوئرمن، مهره ها مثلثی یا گوه ای شکل هستند که باعث می شود ستون فقرات به سمت جلو خم شود.
علت ابتلا به کیفوز در دوران کودکی چیست؟
کودک ممکن است در هنگام تولد، قوز کمر داشته باشد یا ممکن است به دلیل ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله بیماری‌های زیر به آن مبتلا شود:
- مشکلات متابولیکی
- بیماری‌های عصبی عضلانی
- اسپینا بیفیدا
بیماری استخوان شکننده (پوکی استخوان ناقص) که باعث می‌شود که استخوان‌ها به راحتی دچار شکستگی شوند بیماری شوئرمان که باعث می‌شود که مهره‌ها به سمت مهره بالایی خود انحراف پیدا کنند کیفوز همچنین ممکن است به دلیل دولادولا راه رفتن یا خم شدن نیز ایجاد شود. در این موارد به آن کیفوز وضعیتی گفته می‌شود که شایع‌ترین نوع گوژپشتی است و غالباً در دران نوجوانی دیده می‌شود.
بیشتر بخوانید: علائم صافی کف پا در کودکان
علائم ابتلا به کیفوز در دوران کودکی:
این علائم ممکن است در هر کودک کمی متفاوت باشد:
- ارتفاع متفاوت شانه‌ها
- خم شدن سر رو به جلو در مقایسه با بقیه بدن
- تفاوت در ارتفاع و محل تیغه‌های شانه
- زمانی که کودک رو به جلو خم می‌شود، قسمت فوقانی کمر وی بالاتر از حد نرمال به نظر می‌رسد
- انقباض عضلانی در پشت ران (همسترینگ)
علائم ابتلا به کیفوز ممکن است مشابه با علائم برخی مشکلات و بیماری‌های دیگر کمر به نظر برسند یا ممکن است به دلیل ابتلا به عفونت یا آسیب‌دیدگی ایجاد شده باشند. برای تشخیص باید حتماً فرزند خود را نزد پزشک ببرید.
بیشتر بخوانید: علت راه رفتن روی پنجه پا در کودک
نکته مهم این است:
در صورتی که کیفوز تحت درمان قرار نگیرد، به صورت پیش‌رونده‌ای تشدید می‌شود و ممکن است دردناک شده و باعث بدشکی و ابتلا به مشکلات ریوی شود. در صورت نیاز به انجام عمل جراحی، احتمال ابتلا به عوارض پس از عمل‌های جراحی مانند خونریزی، عفونت و آسیب‌دیدگی‌های عصبی بسیار ناچیز است.
درصد بسیار کمی از بیماران که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند به عمل‌های تکمیلی نیاز دارند که معمولاً به دلایل زیبایی است. کودکانی که سن آنها بیشتر است و نوجوانان ممکن است مشکلاتی در مورد تصور فردی از بدن خود داشته باشند که به قوز کمر آنها مرتبط است.
بیشتر بخوانید: نگهداری صحیح کوله پشتی
درمان:
درمان غیر جراحی
برای کودکانی که هنوز در حال رشد هستند و انحنای ستون فقرات کمتری دارند، ممکن است بریس پشتی به عنوان یک درمان غیرجراحی تجویز شود. بریس می تواند به کنترل انحنای ستون فقرات کودک شما کمک کند. فیزیوتراپی و داروهای ضد التهابی ممکن است همراه با بریس تجویز شوند تا دامنه حرکتی کودک شما افزایش یابد و همچنین درد یا ناراحتی کاهش یابد.
تمرینات ورزشی. اگر کیفوز کودک به دلیل دولادولا راه رفتن او ایجاد شده باشد می‌توان با انجام برخی تمرینات ورزشی، وضعیت بدنی وی را اصلاح نمود.
استفاده از بریس: اگر کودک شما هنوز در دوران رشد است ممکن است نیاز به استفاده از بریس داشته باشد.
- نوع بریس و ساعات استفاده روزانه از آن به شدت انحناء بستگی دارد.
- پزشک بریس را همگام با بهبود وضعیت دستکاری می‌کند.
- بریس معمولاً تا زمان متوقف شدن رشد و بلوغ اسکلتی بسته می‌شود
بیشتر بخوانید: علت پرانتزی شدن پا در بزرگسالی
درمان جراحی
زمانی که بریس کمر در کاهش سرعت پیشرفت منحنی موفقیت آمیز نباشد و کیفوز سفت یا پیشرونده بیش از 80 درجه تشخیص داده شود، ممکن است جراحی توصیه شود.
رایج ترین درمان های جراحی برای کیفوز عبارتند از:
- کاشت میله های رشد
- کاشت دنده های تیتانیوم پروتزی عمودی منبسط شونده (VEPTR)
- انجام همجوشی ستون فقرات
تعیین اینکه کدام جراحی برای کودک شما مناسب است، به سن و بلوغ اسکلتی فرزند شما و سایر ملاحظات پزشکی بستگی دارد.
میله های رشد و VEPTR
اگر فرزند شما هنوز در حال رشد است، کاشت میله های رشد یا کاشت دنده های تیتانیوم مصنوعی قابل انبساط عمودی (VEPTR) احتمالاً درمان توصیه شده خواهد بود.
میله های رشد سنتی ترین درمان هستند که در آن یک یا دو میله فلزی به پشت کودک وارد می شود. میله ها برای جلوگیری از آسیب رساندن به بافت رشد ستون فقرات زیر پوست قرار می گیرند و در دو نقطه بالا و پایین منحنی، به ستون فقرات متصل می شوند.
VEPTR یک درمان جدیدتر است که به طور خاص به عنوان یک درمان نجات دهنده برای سندرم نارسایی قفسه سینه ایجاد شد که در آن انحنای ستون فقرات کودک به شدت بر رشد ریه تأثیر می گذارد. در صورت عدم درمان، سندرم نارسایی قفسه سینه می تواند کشنده باشد. اگر کودک شما کیفوز و اسکولیوز زودرس دارد ، پزشکان احتمالاً کاشت VEPTR را توصیه می کنند.
در جراحی VEPTR، دنده‌های تیتانیوم قابل گسترش در پشت و قفسه سینه کودک شما کاشته می‌شوند و به ستون فقرات، دنده‌ها، لگن یا استخوان یقه متصل می‌شوند. VEPTR به اصلاح و تثبیت ستون فقرات منحنی کمک می‌کند و به دنده‌ها، ریه‌ها و ستون فقرات کودک شما اجازه می‌دهد تا رشد و تکامل کامل‌تری داشته باشند.
هر وسیله ای که کاشته می شود باید هر شش تا هشت ماه یکبار با رشد و بلوغ اسکلتی کودک شما (حدود 14 سالگی برای دختران و 16 سالگی برای پسران) گسترش یا افزایش یابد
همجوشی ستون فقرات
اصلاح کیفوز و جراحی فیوژن ستون فقرات ممکن است در کودکان بزرگ‌تر توصیه شود، زمانی که میله‌های رشد در نظر گرفته نمی‌شوند (معمولاً بعد از 10 سالگی) یا پس از اصلاح دائمی و تثبیت ستون فقرات.
در جراحی فیوژن ستون فقرات، استخوان‌های خمیده غیرطبیعی ستون فقرات ممکن است با ایمپلنت‌های میله‌ای فلزی که برای اصلاح انحنا قرار داده شده است، مجدداً تراز شوند و اصلاح ستون فقرات با همجوشی ستون فقرات دائمی شود.
بیشتر بخوانید: تاثیر فیزیوتراپی در شکستگی جونز
تشخیص بیماری کیفوز (گوژپشتی)
پزشک ابتدا معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد سلامت عمومی سوال می‌کند. پزشک باید ستون فقرات را لمس کند تا نقاط حساس مشخص شود. برای بررسی علائم بیماری ستون فقرات پزشک باید تست‌های زیر را انجام دهد.
- تستی به نام خم‌شدن روبه‌جلو آدام وجود دارد که برای این بیماران انجام می‌شود. در این تست شخص باید دو پا را به هم بچسباند با زانوهای صاف به جلو خم شود و بازوها آویزان باشند. در این وضعیت شیب ستون فقرات دیده شده و تغییر شکل آن راحت‌تر قابل‌مشاهده است. همچنین در حالتی که شخص دراز کشیده است، باید انحنای کمر بررسی شود.
- اشعه ایکس یا سی‌تی‌اسکن: درجه انحنا و میزان تغییر شکل مهره‌های ستون فقرات با اشعه ایکس مشخص می‌شود. اگر نیاز به تصویربرداری دقیق‌تر باشد، پزشک سی‌تی‌اسکن را تجویز می‌کند.
- ام‌آرآی: اگر پزشک احتمال عفونت یا تومور را در ستون فقرات بدهد، ام‌آرآی تجویز می‌شود.
- آزمایش‌های عصبی: در صورت وجود علائمی مانند بی‌حسی یا ضعف عضلانی برای بررسی تکانه‌های عصبی بین نخاع و اندام‌های دیگر این آزمایش انجام می‌شود.
- آزمایش تراکم استخوان: اگر تراکم استخوان کم باشد، گوژ پشتی بدتر می‌شود. به همین دلیل باید آزمایش پوکی استخوان انجام شود.