علائم آسیب مخچه : آسیب های مخچه ای باعث می شوند مخچه فعالیت لازم را در تنظیم حرکات ضروری جهت فعالیت هماهنگ عضلات بدن نداشته باشد.فرد با آسیب مخچه در حفظ تعادل، وضعیت بدن و انجام حرکات ارادی و خودکار با مشکل روبرو می شود. همچنین این آسیب ها آن میتوان به ایجاد مشکل در تنفس، بلع، جویدن، گفتار و نوشتن اشاره کرد. در ادامه به بررسی علائم آسیب مخچه می پردازیم تا انتهای مقاله با فیزیوتراپی فانتوم زنجان همراه باشید.
علائم آسیب مخچه
آسیب مخچه ای یا آتاکسی می تواند با گذشت زمان ایجاد شود یا به طور ناگهانی ظاهر شوداز جمله علائم و نشانه های این آسیب می توان موارد زیر را نام برد:
- ضعف در هماهنگی و تعادل
- راه رفتن ناپایدار و همراه با تلو تلو خوردن
- مشکل در انجام فعالیت های حرکتی ظریف، مانند؛ نوشتن، بستن دکمه های پیراهن
- تغییر در گفتار
- حرکات غیر ارادی رفت و برگشتی چشم
- مشکل در بلع
سکته مخچه ای چیست؟
سکته مخچه ای یک حالت اورژانس پزشکی است که ناشی از قطع یا کاهش جریان خون به قسمتی از مغز است. این حالت ممکن است منجر به آسیب جدی و حتی مرگ شود اگر به موقع تشخیص داده و درمان شود. اگر بخشی از مغز به دلیل قطع یا کاهش جریان خون دچار آسیب شود، عملکرد این بخش از مغز متوقف میشود و ممکن است باعث آسیب های دائمی و یا مرگ بافت مغزی شود.
علائم این حالت می‌تواند شامل از دست دادن توانایی گفتار، ضعف یا فلج یک یا هر دو طرف بدن، اختلال در دید، سردرد شدید، و علائم دیگر باشد. علائم و شدت آنها بستگی به محل و میزان تخلیه خون یا مسدود شدن عروق خونی دارد. این حالت در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود و درمان مناسبی انجام نشود، می‌تواند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شود. برای اینکه از این حالت پیشگیری کرد، باید به تغییر سبک زندگی، از جمله تغییرات در رژیم غذایی و ورزش، اهمیت داده شود. همچنین، افراد با عوامل خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، چربی خون بالا و سابقه خانوادگی از سکته مغزی باید به صورت منظم از سوی پزشک مورد بررسی قرار گیرند.
علائم سکته مخچه ای چیست؟
سکته مغزی یا سکته مخچه ای یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان فوری دارد. علایم سکته مغزی ممکن است شامل از دست دادن حس در یک بخش از بدن، مشکل در حرکت کردن یا صحبت کردن، سردرد شدید، دوبین شدن یا از دست دادن بینایی، سرگیجه و عدم تعادل، و احساس ضعف یا فلج در یک یا هر دو طرف بدن می‌باشد. اگر این علایم بروز کنند، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید چرا که هر دقیقه مهم است و درمان سریع می‌تواند عواقب جانبازانه را کاهش دهد.
علایم سکته مغزی به دلیل قطعی یا محدودیت جریان خون به مغز است که باعث مرگ سلول‌های مغزی میشود. این اتفاق می‌تواند ناشی از گرفتگی یا انسداد عروق خونی در مغز یا حتی خونریزی درون مغز باشد. برای جلوگیری از سکته مغزی، افراد باید به سلامت ورزش کنند، از سیگار کشیدن خودداری کنند، فشار خون و قند خون را تحت کنترل داشته باشند، و از یک رژیم غذایی سالم و کاهش استرس برخوردار باشند. همچنین، شناخت علائم سکته مغزی و فوریت درمان این حملات نیز می‌تواند از اهمیت بسیاری برخوردار باشد و می‌تواند از بروز عوارض جانبازانه جلوگیری کند.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده موارد زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
- تعادل خود را از دست می دهید.
- هماهنگی عضلات یک دست، بازو یا پای خود را از دست می دهید.
- در راه رفتن مشکل دارید.
- مشکلاتی در گفتار داشتید.
- در بلع مشکل دارید.
این آسیب همانند دیگر آسیب ها دارای علائم کلی هست که در ادامه ی متن به آن اشاره می کنیم.
برخی مداخلات کاردرمانی در آسیب های مخچه ای
- راهنمایی فرد برای شناسایی مشکلاتش و اولیت بندی آن ها
- تنظیم یک برنامه ی دقیق درمانی براساس اطلاعات حاصل از پرسشنامه و مصاحبه با بیمار
- رفع موانع موجود در منزل یا محل کار فرد
- پیدا کردن راه حل هایی برای ذخیره ی انرژی و استفاده از انرژی ذخیره شده برای انجام سایر امور
- استفاده از وسایل کمکی که به حفظ استقلال افراد دارای آسیب های مخچه ای کمک می کنند
- جلوگیری از تغییر شکل پوسچر فرد با وضعیت دهی مناسب، نیازمند مداخلات کاردرمانی در آسیب های مخچه ای در زنجان
- بهبود سیستم حرکتی فرد با تمرکز بر تقویت هماهنگی بین مغز و بدن
نقش کار درمانی در آسیب های مخچه ای شامل چه مواردی است؟
کار درمانی یک روش درمانی است که از فعالیت های فیزیکی، حرکت، بازی و تمرینات شناختی برای بهبود عملکرد و کیفیت زندگی افراد استفاده می کند. در آسیب های مخچه ای، کار درمانی نقش مهمی در بهبود عملکرد و افزایش استقلال افراد بازی می کند. این روش درمانی می تواند در ترکیب با دیگر روش های درمانی مورد استفاده قرار گیرد و به عنوان یک بخش اساسی از برنامه های توانبخشی برای افراد با آسیب های مخچه ای مورد استفاده قرار گیرد.
از جمله مواردی که کار درمانی در آسیب های مخچه ای مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از:
– بهبود حرکت و قدرت عضلات: افراد با آسیب های مخچه ای ممکن است دچار ضعف عضلات و کاهش حرکتی شوند. کار درمانی با استفاده از تمرینات فیزیکی و حرکات مختلف می تواند بهبود حرکت و قدرت عضلات را تسریع کند.
– ارتقاء مهارت های روزمره: کار درمانی می تواند به افراد کمک کند تا مهارت های روزمره خود را ارتقا دهند و استقلال بیشتری در انجام فعالیت های روزمره خود داشته باشند.
– بهبود توجه و حافظه: در برخی موارد، آسیب های مخچه ای می تواند منجر به مشکلاتی در حافظه و توجه شود. کار درمانی می تواند با استفاده از تمرینات شناختی، بهبود توجه و حافظه را ارتقا دهد.
به طور کلی، کار درمانی می تواند بهبود عملکرد و کیفیت زندگی افراد با آسیب های مخچه ای را تسریع کند و آنها را در بهبودی و بازگشت به فعالیت های روزمره شان یاری کند.
اختلال تعادل چگونه تشخیص داده میشود؟
در صورتی که شما دچار اختلال تعادل هستید پزشک به بررسی علل قابل درمان خواهد پرداخت. پزشک علاوه بر انجام معاینات جسمانی و نورولوژیکی از قبیل بررسی وضعیت حافظه، تمرکز و بینایی، شنوایی، تعادل، هماهنگی اعضا و واکنش بدن ممکن است درخواست انجام تست‌های زیر را نیز بدهد:
سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی از مغز می‌تواند علت بروز اختلال تعادل را مشخص کند. گاهی اوقات اسکن ام آر آی می‌تواند چروکیدگی مخچه یا سایر ساختارهای مغز در افراد مبتلا به اختلال تعادل را نشان دهد. اسکن ام آر آی همچنین می‌تواند مشکلات قابل درمان دیگری از قبیل تشکیل لخته خون یا تومور خوش خیم که به مخچه فشار می‌‌آورد را نیز نشان دهد.
پونکسیون کمری، روشی است که در آن پزشک یک سوزن نازک را از طریق کمر به درون فاصله بین مهره‌ها هدایت می‌کند تا بتواند مقداری از مایع مغزی نخاعی را خارج نمایدمایع مغزی نخاعی که وظیفه محافظت از مغز و طناب نخاعی را برعهده دارد به آزمایشگاه فرستاده میشود تا مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیرد. آزمایش ژنتیک برای انواع مختلفی از بیماری‌ها درخواست میشود اما اختلال تعادل همیشه دلیل ژنتیکی ندارد.
روند درمان
لازم است بدانیم که آسیب وارده به مخچه قابل درمان نیست اما علائم ناشی از آن را میتوان بهبود بخشیدمداخلات کاردرمانی در آسیب های مخچه ای یکی از بهترین راهکار ها برای کنترل علائم حرکتی و هماهنگی ناشی از آسیب مخچه ای می باشد.
کاردرمانی در آسیب مخچه ای با تمرکز بر نیازهای اساسی افراد مبتلا به این مشکلات، باعث کاهش اثرات منفی بیماری در زندگی آنها می شود.
با پیشرفت بیماری، فرد توانایی انجام کارهای روزمره مانند لباس پوشیدن، شست و شو، تهیه غذا و… را از دست خواهد دادکاردرمانی به افراد دارای آسیب های مخچه ای کمک می کند تا زندگی مستقل خود را حفظ کنند. آنها سطح توانایی و مهارتهای بیمار برای انجام وظایف و همچنین عادات و محیط زندگی او را ارزیابی می کنندکاردرمانی در روند درمان آسیب های مخچه ای به این افراد کمک می کنند تا بتوانند به تنهایی یا با حداقل کمک دیگران زندگی کنندهمچنین بتوانند کارهای روزمره شان را انجام دهند.
بازتاب: تقویت مخچه و حفظ تعادل - زنجان دکتر