فیزیوتراپی آسیب نخاعی

فیزیوتراپی آسیب نخاعی : آسیب های نخاعی باعث فلج شدن عضلات و از بین رفتن احساس شده و سالانه بین 12 تا 18 نفر در میلیون در استرالیا دچار این مشکل می شوند.

حوادث رانندگی و افتادن شایع ترین علل آسیب های نخاعی هستند. در حال حاضر هیچ درمانی برای آسیب نخاعی وجود ندارد اما با توانبخشی جامع می توان نتایج را تا حد زیادی بهبود بخشید. در ادامه به بررسی فیزیوتراپی آسیب نخاعی می پردازیم تا انتهای مقاله با فیزیوتراپی  فانتوم زنجان همراه باشید.

ضایعه نخاعی چیست؟

ضایعه نخاعی یک حالت پزشکی است که در آن نخاع مغزی موجود در نخاع فرسوده، مجروح یا آسیب دیده است. این حالت می‌تواند به دلیل تصادفات، ضربه‌ها، عفونت‌ها یا بیماری‌های مزمن ایجاد شود. ضایعه نخاعی می‌تواند تأثیرات جدی بر عملکرد بدن داشته باشد، از جمله مشکلات حرکتی، حسی، تنفسی و تنظیم فشار خون.

بیشتر بخوانید: علائم و نشانه های پارکینسون

یکی از علایم شایع ضایعه نخاعی درد، تورم، کمر درد، ضعف عضلانی، افت حس، مشکلات تنفسی، مشکلات کنترل مثانه و روده، اختلالات حرکتی و کاهش سطح انرژی است. تشخیص ضایعه نخاعی ممکن است با استفاده از تاریخچه پزشکی، آزمایش‌های تصویربرداری مانند اسکن ام‌آری و آزمون‌های عملکردی انجام شود. درمان ضایعه نخاعی معمولاً شامل فیزیوتراپی، درمان دارویی، عمل جراحی و مدیریت عوارض می‌شود. توانایی بهبودی در صورت ضایعه نخاعی بستگی به جدیت و محل آسیب دیدگی دارد، اما با مراقبت مناسب و تلاش برای افزایش کیفیت زندگی، افراد مبتلا به ضایعه نخاعی می‌توانند زندگی بهتری داشته باشند.

انواع ضایعه نخاعی

طناب نخاعی از زیر پیاز مغز (بصل النخاع) شروع می‌شود و انتهای آن در سطح مهره اول یا دوم کمری است. بنابراین طول نخاع نسبت به ستون فقرات کوتاه‌تر است (حدود ۲۵ سانتی‌متر). انتهایی‌ترین قسمت طناب نخاعی را به دلیل مخروطی بودن، مخروط انتهایی می‌نامند.

ریشه‌های اعصاب کمری و خاجی که از طناب نخاعی منشعب می‌شوند، نسبت به سایر ریشه‌های اعصاب نخاعی مسیر بیشتری را طی می‌کنند. ازطرفی چون این ریشه‌ها (ریشه‌های کمری و خاجی) به صورت دم اسب از نخاع خارج می‌شوند، ناحیه‌ای را ایجاد می‌کنند که منطقه دم اسبی می‌نامند.

بیشتر بخوانید: کاردرمانی در MS

آسیب نخاعی چگونه ایجاد می‌شود؟

آسیب نخاعی به عوامل مختلفی بستگی دارد که می‌تواند در نتیجه حوادث و آسیب‌های مختلف رخ دهد. یکی از رایج‌ترین عوامل ایجاد آسیب نخاعی، تصادفات و حوادث خودرویی است. در این نوع حوادث، فشار و ضربه به نخاع می‌تواند باعث شکستگی‌ها و آسیب‌های جدی شود که منجر به اختلالات جدی در عملکرد اعصاب و حرکت می‌شوند. همچنین، سقوط از ارتفاع، ضربه به سر و گردن، آسیب‌های ورزشی و حوادث کاری نیز از دیگر عواملی هستند که می‌توانند منجر به آسیب نخاعی شوند.

عوامل دیگری نیز می‌توانند در ایجاد آسیب نخاعی نقش داشته باشند، از جمله عفونت‌ها، تومورها، بیماری‌های التهابی و خونی، اختلالات خونریزی، بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی و حتی بیماری‌های اتوایمیونی مانند التهاب مفصل روماتوئید. همچنین، مصرف مواد مخدر، الکل و داروها نیز می‌توانند عواملی باشند که به طور مستقیم یا غیرمستقیم موجب آسیب نخاعی شوند. به طور کلی، هر گونه فشار، آسیب یا اختلال در نخاع می‌تواند منجر به آسیب نخاعی شود و عارضه‌های جدی برای فرد مبتلا به آن ایجاد کند.

علائم ضایعه نخاعی و عوارض آن چیست؟

عوارض و علائم ضایعه نخاعی ممکن است در ارتباط با یک یا چند مورد از مشکلات ذیل باشد:

1. اختلالات حسی
2. مشکلات حرکتی
3. درد
4. تشدید بازتاب‌ها (رفلکس‌ها) بعد از مرحله شوک نخاعی در ناحیه زیر آسیب نخاعی (در ضایعات نورون حرکتی فوقانی)
5. مشکلات ادراری و احشایی
6. اختلال در دستگاه تنفسی
7. نقص عملکرد جنسی
8. احتمال افت فشار خون در وضعیت ایستاده. زمانی‌که بیمار از یک وضعیت افقی به حالت عمودی قرار می‌گیرد ممکن است دچار افت فشار خون شود که به آن هایپوتنشن وضعیتی می‌گویند.
9. احتمال افزایش بازتاب اتونوم (هیپررفلکسی یا دیس رفلکسی اتونومیک) بعد از مرحله شوک نخاعی
10. امکان وجود مشکلاتی جهت تنظیم دمای بدن
11. زخم‌های بستر یا فشاری
12. عفونت ادراری
13. ترومبوز وریدی عمقی بی‌حرکتی اندام‌ها از عوامل مهم اختلال در سیستم وریدی است و احتمال ایجاد ترومبوز وریدی عمقی (DVT) را افزایش می‌دهد. درصورت عدم درمان ترومبوز وریدی عمقی، احتمال آمبولی ریوی که با خطر مرگ همراه است نیز وجود دارد.
14. احتمال آمبولی ریه
15. مشکلات متابولیکی
16. پوکی استخوان در زیر سطح ضایعه
17. احتمال استخوان‌سازی غیر طبیعی در بافت نرم اطراف مفصل در زیر ناحیه آسیب (به خصوص در مفصل ران)
18. اختلالات عضلانی و مفصلی
19. اشکال در تنظیم درجه حرارت بدن
20. مشکلات روحی
21. سندروم اضافه وزن
22. یبوست و اختلال در اجابت مزاج

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی بیماری های نورولوژیک

عوارض ضایعه نخاعی در بیماران

ضایعه نخاعی یک وضعیت پیچیده و دشوار برای بیماران است که ممکن است به عوارض جانبی و مشکلات متعدد منجر شود. این نوع ضایعه معمولاً به علت آسیب به نخاع و سیستم عصبی مرکزی رخ می‌دهد و می‌تواند از عوارض مختلفی برای بدن بیماران منجر شود. یکی از عوارض شایع آن اختلال در حرکت و کنترل عضلات است که می‌تواند به کمردرد، ضعف عضلات و مشکلات حرکتی منجر شود. علاوه بر این، برخی بیماران ممکن است با مشکلات حسی نیز روبرو شوند که شامل احساس سوزش، درد و خزش در اندام‌ها می‌شود.

ضایعه نخاعی همچنین می‌تواند به اختلالات در کنترل مثانه و روده منجر شود که به مشکلات ادراری و مدفوعی منجر شده و زندگی روزمره بیمار را دشوارتر کند. علاوه بر این، اختلالات در سیستم ایمنی نیز یکی دیگر از عوارض جانبی ضایعه نخاعی است که باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های مختلف می‌شود. بنابراین، بیمارانی که با ضایعه نخاعی مواجه هستند نیاز به مراقبت و پیگیری دقیق توسط پزشکان و متخصصان دارند تا بتوانند از عوارض جانبی و مشکلات احتمالی بیشتری جلوگیری کنند و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.

فیزیوتراپی آسیب نخاعی

فیزیوتراپی آسیب نخاعی یکی از مهمترین و حیاتی ترین مراحل درمان برای افرادی است که با آسیب نخاعی مواجه شده اند. آسیب به نخاع می تواند به دلیل حوادث مانند تصادفات رانندگی، زخم های ناشی از اسلحه گرمایی یا حتی بیماری های مزمن مانند ام اس ایجاد شود. این نوع آسیب ها می تواند منجر به مشکلاتی مانند فلج، کاهش حس و توانایی حرکت در افراد بشود که نیازمند به کمک فیزیوتراپی برای بهبود وضعیت خود هستند.

فیزیوتراپی آسیب نخاعی با هدف بهبود عملکرد حرکتی و افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به آسیب نخاعی انجام می شود. این نوع درمان شامل تمرینات فیزیکی، ماساژ، الکتروتراپی، آب درمانی و استفاده از وسایل کمکی مختلف می شود. این تمرینات کمک می کنند تا افراد با آسیب نخاعی قدرت و انعطاف پذیری خود را افزایش دهند و بهبودی کامل یا جزئی در حرکت و عملکرد زندگی روزمره خود را تجربه کنند. به طور کلی، فیزیوتراپی آسیب نخاعی افراد را در بهبود وضعیت جسمی و روحی خود یاری می کند و زندگی بهتری را برای آنها فراهم می کند.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی ای ال اس

زمانی که نخاع آسیب ببیند چه اتفاقی می افتد؟

نخاع فرقه ای از سیستم عصبی است که از مغز به سایر بخش های بدن می رسد و اطلاعات حرکتی و حسی را جابجا می کند. هرگونه آسیب به نخاع می تواند منجر به عوارض جدی و زندگی تحت تاثیر قرار گیرد. یکی از این عوارض می تواند فلج باشد که باعث از دست دادن حرکت، حس و عملکرد اعضای بدن می شود. افراد مبتلا به فلج ممکن است نیاز به از دست دادن کامل یا جزئی کارایی بدن خود داشته باشند و در برخی موارد نیاز به کمک دیگران برای انجام فعالیت های روزمره داشته باشند.

علاوه بر فلج، آسیب به نخاع ممکن است منجر به مشکلات تنفسی، مشکلات صحبت کردن، مشکلات کنترل دما و فشار خون، مشکلات حسی و مشکلات ادراکی نیز شود. این مشکلات می توانند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهند و نیاز به مراقبت های پزشکی و پشتیبانی مداوم داشته باشند. به علاوه، آسیب به نخاع می تواند منجر به مشکلات روانی و اجتماعی شود که نیاز به پشتیبانی روانشناختی و اجتماعی داشته باشد. در نتیجه، مهم است که افرادی که آسیب به نخاع دیده اند، از امکانات و خدمات مربوطه بهره مند شوند تا بهبودی و بهبود کیفیت زندگی خود را تجربه کنند.