علائم آرتروز مفصل مچ دست : استئوآرتریت یا آرتروز که به آن ساییدگی مچ دست نیز گفته میشود، یک بیماری تحلیل برنده مفصل است که ممکن است در هر یک از مفاصل بدن، از جمله در دستان ایجاد شودبا این حال باید توجه داشت که احتمال درگیری مفاصل اندام‌های فوقانی مانند مچ دست، به آرتروز، نسبت به مفاصل اندام‌های تحتانی کمتر است، زیرا مفاصل اندام‌های تحتانی نقش بیشتری در تحمل وزن بدن داشته و با احتمال بیشتری به استئوآرتریت دچار می‌شوند.
وظیفه غضروف‌ها در مفاصل، کاهش اصطکاک، کمک به لغزندگی و حرکت استخوان‌ها و همچنین جلوگیری از ساییدگی استخوان‌ها بر روی هم در هنگام حرکات مفصل استهنگامی که مفصلی درگیر استئوآرتریت میشود، غضروف میان استخوان‌ها در مفاصل تحلیل می‌رود‌در نتیجه در هنگام حرکات مفصل، استخوان‌ها بهم ساییده می‌شوندساییدگی استخوان مچ دست و از بین رفتن غضروف مفصلی در اثر استئوآرتریت باعث ایجاد التهاب، درد و سفتی میشود. در ادامه به بررسی علائم آرتروز مفصل مچ دست می پردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم زنجان همراه باشید.
علائم آرتروز مفصل مچ دست
علائم ناشی از آرتروز مچ دست، در هر فرد متفاوت بوده و به عواملی مانند آسیب خاص ناشی از حرکاتی که فرد انجام می‌دهد، بستگی دارددر ادامه علائم آرتروز مفصل مچ دست را شرح می‌دهیم
- درد در هنگام استفاده از دست و حرکات مچ دست
- سفتی مفصلی که به خصوص صبح‌ها در هنگام بیدار شدن از خواب واضح‌تر است
- سختی در حرکات انگشتان
- ضعیف شدن دست و کاهش قدرت مشت کردن
- تورم در اطراف بندهای انگشتان
- کاهش دامنه حرکت
- شنیده شدن صدا در هنگام حرکت دادن مچ دست
- جمع شدن مایع در اطراف مچ دست
درمان آرتروز مفصل مچ دست
1- درمانی غیر جراحی
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی در کاهش التهاب مفاصل مچ دست مفید هستندآسپرین و ایبوپروفن هر دو جزء این داروها طبقه‌بندی می‌شونداگر شما نارسایی کلیوی یا مشکلات گوارشی داشته باشید، به‌احتمال‌زیاد پزشک برای مدت طولانی برای شما این داروها را تجویز نمی‌کند.
- داروهای ضد روماتیسمی (DMARD ها) این داروها به‌آرامی سطح التهاب را در بیمارهای التهابی کاهش می‌دهند
- تزریق کورتون
- تزریق روان‌سازهای مفصلی
2- فیزیوتراپی در آرتروز مچ دست
- مدیریت و کاهش درد مچ دست
- افزایش دامنه حرکتی، عملکرد، چابک دستی و قدرت مچ دست
- بی‌حس کردن عصب‌ها پس از سانحه یا آسیب دیدگی
- آموزش دادن بیمار برای سازگار شدن و به درستی انجام دادن مسئولیت‌ها و فعالیت‌های روزمره
- کاهش ضرورت جراحی اصلاحی یا ترمیمی
3- کاردرمانی در آرتروز مچ دست
تمرینات کاردرمانی خاص به شما کمک خواهند کرد تا دامنه حرکتی و عملکرد مفصل مچ دست بهبود یابد.کاردرمانگر شما، بر اساس نیازهای شما می‌تواند یک برنامه ورزشی را طراحی نماید تا به بهبودی شما کمک شود.
تمرین یک
مشت کردن دست
به آرامی انگشتان دست خود را مشت کنیدلازم نیست که در این حرکت به دستان خود فشار وارد نمائیدسپس دستان خود را مجددا به آرامی باز کنید.
تمرین دو
کشش انگشتان (قسمت ابتدای انگشتان)
این حرکت باعث افزایش بازه حرکتی انگشتان و مچ دست, علاوه بر تسکین درد, می شوددر این حرکت کافیست که کف دست خود را, بطور کاملا ریلکس, بروی یک میز یا سطح صاف قرار دهید و سپس به آرامی انگشتان خود را, بدون اینکه فشاری به مفاصل دست خود وارد نمائید, بروی میز به حالت کشیده در بیاورید
تمرین سه
این تمرین را درحالیکه ساعد شما بوسیله یک میز نگه داشته میشود انجام دهید مچ وانگشتان شما باید درلبه میز قراربگیرد درحالیکه یک کشش ملایم وخفیف بدون هیچ دردی درمچ دست احساس نمیکنید مچ دست خود را به سمت جلو وعقب خم کنید.
تمرین چهارم
این حرکت را به صورتیکه آرنج شما درکنارتان با زاویه 90 درجه خم شده است انجام دهید کف دستتان را تاجاییکه ممکن است وهیچ دردی ایجاد نمیشود به سمت بالا وپایین بچرخانید.
چند نمونه از تمرینات که در منزل می توانید انجام دهید در این مقاله گفته شده است تمامی این تمرینات با توجه به شرایط بیمار برنامه ریزی(نحوه انجام-زمان-تعداد ست)می شود که لازم است زیر نظر کاردرمانگر شما انجام شود و شدت و نوع تمرینات این بیمار متناسب با سرعت بهبودی بیمار افزایش می یابد.
نکاتی برای به حداکثر رساندن مزایای تمرینات دست
برای به حداکثر رساندن مزایای تمرینات دست، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:
- تنوع در تمرینات: از تمرینات مختلف برای تقویت گروه‌های عضلانی مختلف در دست‌ها استفاده کنید. تمریناتی مانند کشش، وزنه‌برداری، و تمرینات ایزومتریک می‌توانند مفید باشند.
- استفاده از وسایل مناسب: از تجهیزات متنوعی مانند وزنه‌های آزاد، باندهای مقاومتی، و دستگاه‌های مخصوص تمرینات دست استفاده کنید تا تمرینات شما جذاب‌تر و مؤثرتر شوند.
- توجه به فرم صحیح: هنگام انجام تمرینات، به فرم صحیح حرکت‌ها توجه کنید تا از آسیب جلوگیری شود و به حداکثر کارایی برسید.
- افزایش تدریجی بار: با گذشت زمان و با تقویت عضلات، به تدریج وزن یا شدت تمرینات را افزایش دهید تا رشد عضلانی و قدرت به حداکثر برسد.
- استراحت کافی: به عضلات خود زمان کافی برای استراحت و بازسازی بدهید. تمرین مداوم بدون استراحت می‌تواند منجر به آسیب شود.
- توجه به تغذیه: رژیم غذایی متعادل و غنی از پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به بهبود عملکرد و بازیابی عضلات کمک کند.
- گرم کردن و سرد کردن: قبل از شروع تمرینات، حتماً گرم کردن مناسب انجام دهید و پس از تمرین، سرد کردن و کشش عضلات را فراموش نکنید.
- تمرکز بر عضلات کوچک: علاوه بر تمرینات بزرگ، به تقویت عضلات کوچک و عمقی دست نیز توجه کنید. این عضلات در ثبات و عملکرد کلی دست‌ها نقش مهمی دارند.
- تنظیم زمان تمرین: تمرینات دست را در برنامه تمرینی خود به صورت منظم و با تکرارهای مناسب قرار دهید تا به نتایج بهتری دست یابید.
- مشاوره با متخصص: اگر مبتدی هستید یا به دنبال بهبود خاصی هستید، مشاوره با یک مربی ورزشی یا فیزیوتراپیست می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین برنامه تمرینی را برای خود انتخاب کنید.
با رعایت این نکات، می‌توانید از تمرینات دست خود بهره‌وری بیشتری داشته باشید و به تقویت و بهبود عملکرد دست‌ها کمک کنید.
نحوه تشخیص آرتریت دست و مچ دست
تشخیص آرتریت دست و مچ دست معمولاً نیاز به ارزیابی دقیق توسط پزشک دارد. اما برخی از نشانه‌ها و علائم می‌توانند به شناسایی این مشکل کمک کنند. در ادامه به برخی از این نشانه‌ها اشاره می‌کنیم:
- درد و التهاب: احساس درد در مفاصل دست و مچ دست، به‌ویژه هنگام حرکت یا فشار. التهاب و ورم نیز ممکن است مشاهده شود.
- سختی مفاصل: ممکن است در صبح‌ها یا پس از استراحت، سختی در حرکت مفاصل احساس کنید.
- کاهش دامنه حرکتی: ممکن است متوجه شوید که توانایی شما در حرکت دادن مفاصل کاهش یافته است.
- قرمزی و گرمی: در برخی موارد، پوست اطراف مفصل ممکن است قرمز و گرم به‌نظر برسد.
- وجود ناهنجاری: در موارد پیشرفته‌تر، ممکن است ناهنجاری‌هایی در شکل مفاصل ایجاد شود.
برای تشخیص دقیق‌تر، پزشک ممکن است روش‌های زیر را به‌کار گیرد:
- معاینه فیزیکی: بررسی علائم و نشانه‌ها در حین معاینه مفاصل.
- تصویربرداری: مانند اشعه ایکس یا MRI برای بررسی آسیب‌ها و تغییرات در مفاصل.
- آزمایش‌های خون: برای بررسی نشانه‌های التهابی یا بیماری‌های خودایمنی.
اگر شما یا کسی که می‌شناسید این علائم را تجربه می‌کند، توصیه میشود که به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق‌تری انجام شود و درمان مناسب آغاز گردد.
کلام آخر
در نهایت، آرتروز مفصل مچ دست یک بیماری پیچیده است که نیاز به توجه و مراقبت دارد. آگاهی از علائم اولیه این بیماری می‌تواند به تشخیص سریع‌تر و اتخاذ اقدامات درمانی مناسب کمک کند. درمان‌های مختلفی از جمله داروها، فیزیوتراپی و در برخی موارد جراحی می‌توانند به کاهش علائم و بهبود عملکرد مفصل کمک کنند. همچنین، تغییرات در سبک زندگی و رعایت نکات بهداشتی نیز می‌تواند به کنترل علائم و ارتقاء کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتروز مفصل مچ دست کمک کند.