آرتروز کمر و ستون فقرات

 آرتروز کمر و ستون فقرات :  آرتروز یک مشکل شایع در ستون فقرات کمری است که می تواند باعث علائم زیادی شود. آرتروز کمر و ستون فقرات یک مشکل شایع در بین بیماران مسن بوده ولی ممکن است در بین همه رده های سنی مشاهده گردد. در ادامه به بحث درمان آرتروز کمر و بیمارانی که خطر ابتلای آن ها به آرتروز ستون فقرات بالاست، عبارت اند از:

• بیماران مسن
• افراد مبتلا به اضافه وزن
• کارگران با مشاغل سنگین
• افرادی که قبلا آسیبی به ستون مهره های آن ها وارد شده باشد.

آرتروز کمر، عارضه ای است که در مفاصل متصل کننده ی مهره ها ایجاد می شود. اگر فردی از اعضای خانواده شما مبتلا به اسپوندیلوز است، شما نیز ممکن است به گردن درد یا کمردرد مرتبط با اسپوندیلوز دچار شوید.در ادامه به بررسی آرتروز کمر و ستون فقرات میپردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم همراه باشید.

مهره های ستون فقرات در سه نقطه به یکدیگر متصل می شوند. اول، در جلوی نخاع، مهره ها به وسیله ی یک دیسک بالش مانند به یکدیگر متصل شده اند. دوم، در پشت نخاع، مهره ها به وسیله ی دو مفصل کوچک به نام مفاصل فاست به یکدیگر متصل اند. این مفاصل فاست به کمک دیسک بین مهره ای باعث حرکات ستون فقرات می شوند مانند خم شدن به جلو و عقب و یا چرخیدن به طرفین.

اختلال‌ آرتروز کمر و ستون فقرات

کیفوز ( قوز کمر یا گوژ) یکی از اختلال‌های ستون فقرات است که در آن انحنا رو به بیرون (تحدب) ستون فقرات بیش از حد طبیعی می‌شود و بخش بالای پشت بدن گردی غیرطبیعی می‌یابد. احتمال بروز این عارضه که از آن با نام گوژپشتی نیز یاد می‌شود، در هر سنی وجود دارد، اما در میان نوجوانان شیوع بالاتری دارد. فیزیوتراپی و استفاده از قوزبند گزینه درمانی مفید و مهمی برای از بین بردن قوز کمر است. این شیوه خصوصاً برای موارد قوز کمر وضعیتی مفید است، زیرا فیزیوتراپ می‌تواند به شما کمک کند که یاد بگیرید چگونه وضعیت قرارگیری بدنتان را اصلاح کنید و عضلات ستون فقراتتان را تقویت نمایید.

آرتروز کمری چیست؟

شایع ترین نوع آرتروز ستون فقرات ، استئوآرتریت یا آرتروز استهلاکی (آرتروز فرسودگی و پارگی) می باشد. پزشکان به استئوآرتریت به وجود آمده در ستون فقرات، اسپوندیلوز می گویند. هنگامی که مفاصل ستون فقرات به آماس مبتلا شوند، حرکت مهره های ستون فقرات گردن و کمر به علت گردن درد و کمر درد، خشک و دردناک خواهند شد. به گفته ی جراح ستون فقرات عارضه ی آرتروز ستون فقرات کمری که معمولا با دیگر عارضه های مربوط به ستون مهره که ظاهر می شود عبارت اند از :

انحطاط دیسک بین مهره ای : با تحلیل رفتن مفاصل فاست ستون فقرات در اثر آرتروز ستون فقرات ، ممکن است دیسک نیز به مرور زمان فرسوده شود. آرتروز فاست معمولا با عارضه های دیسک های ستون فقرات همراه است.

تنگی کانال نخاعی : تنگی مجرای نخاع نیز معمولا در بیماران مبتلا به آرتروز ستون فقرات کمری دیده می شود. با پیشرفت آرتروز، اعصاب تحت فشار قرار گرفته و علائم تنگی کانال نخاعی را ایجاد می کنند. این علائم ممکن است شامل درد پا، بی حسی، خارش و دشواری در راه رفتن باشند.

نشانه ها و علائم آرتروز کمر و ستون فقرات

آرتروز ستون فقرات کمری معمولا باعث درد و گرفتگی کمر می شود. بیماران به خصوص در اوایل صبح و هنگام بیرون آمدن از تخت خواب احساس گرفتگی می کنند که ممکن است با طی شدن روز بهبود یابد. همچنین ممکن است فعالیت های طولانی مدت و یا شدید باعث تشدید علائم آرتروز ستون فقرات شوند.

با بد تر شدن علایم آرتروز ستون فقرات، این مفاصل خار های استخوانی می سازند که باعث التهاب و تورم بافت می شود. ریشه های عصبی اطراف مفاصل ممکن است به این دلیل تحت فشار قرار بگیرند. به این عارضه تنگی کانال نخاعی گفته می شود که معمولا در میان بیماران مبتلا به آرتروز کمر وجود دارد. این بیماران معمولا علائم عمومی تنگی کانال نخاع را تجربه می کنند.

علت آرتروز کمر و ستون فقرات چیست؟

علت آرتروز ستون فقرات در بین افراد مختلف، بسیار متفاوت اند. برای شناختن علل آرتروز کمر ابتدا باید دانست که انواع مختلفی از آرتروز می توانند ستون مهره را تحت تاثیر قرار دهند. بسیاری از موارد آرتروز علت مشخصی ندارند ولی عوامل خطر شناخته شده عبارت اند از :

• سن : معمولا آرتروز ستون فقرات پیرامون سنین 45 سال رخ می دهند.
• جنسیت : احتمال ابتلا به آرتروز در میان زنان حدود دو برابر است.
• آسیب : آرتروز ممکن است به دلیل جراحات به جای مانده ی ناشی از تصادف، حوادث ورزشی و یا آسیب های شغلی، ایجاد شود.
• وراثت : احتمال به ارث بردن بدشکلی های مفاصل و نقص در غضروف ها وجود دارد.
• اضافه وزن : وزن بیش از اندازه باعث فشار به مفاصل می شود.

تشخیص آرتروز کمر

به منظور تشخیص و درمان آرتروز ستون فقرات، سوابق پزشکی فرد بررسی شده و مورد معاینه ی فیزیکی نیز قرار می گیرد. همچنین ممکن است یک یا چند آزمایش نیز، تجویز شونداز قبیل :

MRI : ام آر آی ستون فقرات آزمایشی است که در آن از امواج رادیویی به منظور بررسی ستون فقرات استفاده می شود. پزشکان معمولا” قبل از انجام یک اسکن ام آر آی به‌خوبی می‌دانند که بدنبال چه چیزی هستند. این اسکن‌ها اغلب برای برنامه‌ پیش از جراحی، از جمله برای فشار زدایی و یا همجوشی مهره‌های کمر استفاده می شود. با تقبل هزینه ام آر آی ، اسکن‌های ام آر آی برای کسب اطلاعات در مورد سلامت دیسک و همچنین حضور هر گونه تومور نخاعی یا فتق دیسک کمر (که باعث فشردگی ریشه های عصبی و کمر درد می‌شود) از دقت و حساسیت بالایی برخوردارند.

تشخیص آرتروز کمری

میلوگرافی : آزمایشی که طی آن، پزشک یک مایع رنگی به ستون فقرات بیمار تزریق می کند.

اسکن استخوان:  آزمایشی که طی آن ماده ای رادیو اکتیو به فرد تزریق می کنند که نشان می دهد در چه مکانی استخوان در حال از بین رفتن و یا تشکیل شدن است.

درمان آرتروز کمر

نحوه ی درمان آرتروز ستون فقرات کمری بسته به علائمی است که بیمار از خود نشان می دهد. روش های درمانی معمولا با مراحل ساده ای شروع می شوند که اگر بیمار با آن ها بهبود نیابد، به تدریج روش های پیچیده تری استفاده می شوند.

برخی روش های درمانی آرتروز ستون فقرات کمری عبارت اند از :

فیزیوتراپی : از فیزیوتراپی به منظور تقویت عضلات ستون مهره در ناحیه ی کمر استفاده می شود. عضلات قوی تر، بهتر از ستون فقرات پشتیبانی کرده و بار وارد شده روی مفاصل فاست را کمتر می کنند. حتی در بیمارانی که فعالیت کرده و تناسب اندام دارند هم، می توان عضلات ستون مهره را قوی تر کرد و علائم بیماری و کمر درد را کاهش داد.

فیزیوتراپی فانتوم

متخصص فیزیوتراپی با آگاهی کامل از آناتومی بدن و با توجه به شرایط بیمار با استفاده از مناسب ترین مدالیته های فیزیوتراپی کمر به کاهش درد و گرفتگی عضلات ، بهبود حرکات و عملکرد کمر و تقویت عضلات کمر کمک می کند. متخصص فیزیوتراپی از مدالیته های درمانی مانند درمان دستی ، تحریک الکتریکی ، لیزر پرتوان و تمرین درمانی برای درمان درد و سایر علائم بیمار استفاده می کند.تمرینات فیزیوتراپی کمر که شامل تمرینات تقویتی و کششی مخصوص کمر است موجب بهبود تحرک، افزایش دامنه حرکتی و تسکین درد و ناراحتی بیمار می شود.مشارکت فعالانه فرد در برنامه های تمرینی فیزیوتراپی کمر نقش مهمی در موفقیت درمانی دارد.

فیزیوتراپیست پس از بررسی علامت ها می تواند برنامه‌ی مناسبی برای درمان بیمار انتخاب کند. خدماتی مانند الکتروتراپی و اولتراسوند، تکار، لیزر، طب سوزنی ،ماساژتراپی ،کامپرشن تراپی و منوال تراپی در تخصصی ترین فیزیوتراپی زنجان می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناحیه کمک نموده، همچنین باعث افزایش سرعت ترمیم قسمت آسیب دیده شوند.

کاهش وزن :کم کردن وزن در بیماران که مفاصل فرسوده دارند، عملی دشوار است. با این حال، کم کردن مقدار کمی وزن هم می تواند عامل موثری بر کاهش درد باشد. با کاهش 5 کیلوگرم یا بیشتر از وزن، مفاصل فاست فشار کمتری را متحمل خواهند شد و این می تواند به طور قابل قبولی درد را کاهش دهد.

دارو های ضد التهاب : این دارو ها می توانند التهاب اطراف یک مفصل دچار آماس را کاهش دهند. با کم تر شدن التهاب، معمولا درد نیز کاهش می یابد. از مصرف این دارو ها بدون نظارت پزشک خودداری کنید.

سرما و گرما : گرما دادن و سرد کردن، می توانند در درمان آرتروز ستون فقرات کمر بسیار موثر واقع شوند. بیماران معمولا به این نتیجه می رسند که استفاده از گرما، قبل از انجام فعالیت به منظور “شل کردن” ستون فقرات می تواند کارساز باشد. همچنین بهترین زمان استفاده از یخ، بعد از از فعالیت های شدید است.

درمان های کایروپراکتیک: پزشکان کایروپراکتور، معمولا تنظیم ستون فقرات را با روشی که به آن مانیپولاسیون می گویند، تنظیم می کنند. این روش ها می توانند درد را به طور قابل توجهی کاهش دهند. معمولا کاهش درد به طور موقتی است.

درمان های جایگزین:  این روش های درمانی عبارتند از طب سوزنی، ماساژ، مغناطیس درمانی، درمان طبیعی و غیره. شکی نیست که این روش ها می توانند به طور قابل توجهی در درمان گردن درد و کمر درد موثر واقع شود. با وجود این که تحقیق علمی مبنی بر تاثیر گذار بودن این روش ها وجود ندارد، بیشتر آن ها عوارض جانبی کمی داشته و از قیمت مناسبی برخوردارند.

تزریقات اپیدورال : این تزریقات روش مناسبی برای توزیع استروئید در اطراف ناحیه ی مبتلا به آرتروز می باشند. کورتیزون یک داروی ضد التهاب قدرتمند است. استفاده از سوزن، این اجازه را می دهد که دارو مستقیما به بافت دچار آرتروز برسد.

تزریقات در مفاصل فاست: این تزریقات ستون فقرات یک روش رایج دیگر برای درمان آرتروز ستون فقرات می باشند. در این روش، یک داروی بی حسی موضعی و معمولا دارو های استروئیدی، مستقیما به درون یک مفصل فرسوده تزریق می شوند. هدف از این کار دو چیز است. اول، با این کار می توان تشخیص آرتروز در مفصل فاست را تایید کرد. اگر درد بیمار پس از تزریق کاملا بهبود یابد، منشا اصلی درد به درستی تشخیص داده شده است. دوم این که تزریقات به مفاصل می توانند التهاب و درد را به طور قابل توجهی برای هفته ها یا ماه ها کاهش داده و به بیمار اجازه دهند دیگر برنامه های درمانی خود را دنبال کند (مثل فیزیوتراپی) که بدون تزریق، این کار بسیار دردناک خواهد بود.