فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون آشیل: پارگی تاندون آشیل معمولا در ورزشکاران رخ میدهد و یکی از راه های درمان آن جراحی ترمیم تاندون آشیل است که جراح، تاندون آسیب دیده را ترمیم میکند. در این مقاله از فیزیوتراپی فانتوم زنجان مراحل توانبخشی و فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون آشیل را به صورت هفته به هفته باهم بررسی میکنیم. در ضمن مراقبت هایی هم که بعد از این جراحی لازم است انجام دهید را آموزش میدهیم تا شما بتوانید بهترین نتیجه درمانی را از این جراحی به دست بیاورید، باما همراه باشید.

فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون آشیل

فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی تاندون آشیل بخش بسیار مهمی از روند بهبودی است و هدف آن بازگرداندن قدرت، انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی مچ پا و جلوگیری از عوارضی مانند خشکی مفصل یا پارگی مجدد تاندون است. روند فیزیوتراپی معمولاً در چند مرحله برنامه‌ریزی می‌شود:

۱. مرحله حاد (هفته‌های ۰–۲ پس از جراحی)

• هدف: کاهش درد و تورم، محافظت از تاندون

• روش‌ها:

  • استراحت و بالا نگه داشتن پا

  • استفاده از آتل یا بوت طبی مطابق دستور پزشک

  • یخ‌ درمانی برای کاهش التهاب

  • حرکات انگشتان پا برای جلوگیری از تورم و حفظ گردش خون

۲. مرحله حرکات غیر وزنی (هفته‌های ۲–۶)

• هدف: شروع حرکات جزئی بدون فشار مستقیم روی تاندون

• روش‌ها:

  • حرکات ملایم مچ پا (flexion و extension) بدون وزن

  • ماساژ ملایم با نظر فیزیوتراپیست

  • ادامه مراقبت از زخم و پیشگیری از تورم

۳. مرحله تحمل وزن محدود (هفته‌های ۶–۸)

• هدف: تقویت تدریجی و شروع تحمل وزن

• روش‌ها:

  • راه رفتن با عصا و بوت طبی با وزن محدود

  • تمرینات مقاومتی سبک با کش یا توپ

  • تمرینات تعادلی ساده

۴. مرحله تقویت و بازگشت به فعالیت (هفته‌های ۸–۱۲+)

• هدف: بازگشت قدرت، انعطاف و تعادل

• روش‌ها:

  • تمرینات مقاومتی قوی‌تر

  • تمرینات تعادل و پروپریوسپشن (مثل ایستادن روی تخته تعادل)

  • دویدن آرام و فعالیت‌های ورزشی سبک به تدریج

۵. نکات مهم

• پیروی دقیق از دستور جراح و فیزیوتراپیست بسیار حیاتی است.

• هر گونه درد شدید یا تورم غیرمعمول باید به پزشک اطلاع داده شود.

• بازگشت کامل به ورزش‌های سنگین معمولاً ۴–۶ ماه طول می‌کشد.

بیشتر بخوانید … درد پاشنه پا : کمبود ویتامین ها و ریز مغذی ها

لیزرتراپی یک روش درمانی غیر جراحی است که با استفاده از اشعه‌های لیزر برای تسریع فرایند بهبودی و کاهش درد و التهاب استفاده می‌شود. بعد از عمل تاندون آشیل، لیزرتراپی می‌تواند بهبودی سریع‌تر و کاهش درد و التهاب را تسریع کند. این روش معمولاً به عنوان یکی از تکنیک‌های فیزیوتراپی برای بهبودی و تسریع فرایند تناسل تاندون استفاده می‌شود.

مراقبت های ترمیم تاندون آشیل پا پس از عمل

• آتل یا بریس: بعد از عمل تاندون آشیل پا پزشک شما یک آتل یا بریس تجویز میکند تا مچ پای شما بی حرکت بماند. به مدت 2 هفته  از این آتل  استفاده خواهید کرد. این آتل از انگشتان پا شروع می شود ،تا زیر زانو میرود. هنگام استفاده از اسپلینت روی پای عمل شده وزن نیندازید. احتمالا بعد از 2 الی 3 هفته آتل و بریس را کنار میگذارید و از کفش مخصوص بعد از عمل آشیل پا استفاده میکنید ، البته این بستگی به نظر جراح شما و میزان پیشرفت و بهبودی تاندون دارد. کفش مخصوص بعد از عمل آشیل پا اینطور است میزان خم شدن یا دورسی فلکشن آن با پیچی که روی آن دارد قابل تنظیم است. نکته بعدی در مورد آتل بعد از عمل این است که سعی کنید آتل یا بریس را خشک نگه دارید و از مرطوب کردن آن خودداری کنید.
• مدت استراحت بعد از عمل تاندون آشیل: بعد از عمل تاندون آشیل پا حداقل تا 3 هفته نباید روی وزن خود را روی چ پای عمل شده بندازید و استراحت کنید.
• عفونت بعد از جراحی تاندون آشیل: عفونت در محل جراحی تاندون بعد از عمل یکی از مشکلاتی است که ممکن است افراد پس از جراحی گرفتار آن شودند. در صورت مواجه شدن با علائمی مثل درد ، قرمزی ، تورم ، تب و بوی بد زخم در محل جراحی، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید.

فاز 1: بلافاصله پس از عمل (3 هفته اول پس از جراحی)

اهداف

•  مراقبت از محل جراحی برای بهتر شدن روند ترمیم تاندون آشیل
•  تقویت عضلات تنه ، عضلات باسن و زانو
•  کنترل درد و ورم بعد از عمل

پیاده روی و تحمل وزن

•  در 3 هفته اول بعد از جراحی تاندون آشیل وزن بدن را به هیچ عنوان روی پای عمل شده نیندازید .
• حتما با دو عصا راه بروید.
• هنگام راه رفتن از آتل یا بریسی که دکتر برای شما تجویز کرده استفاده کنید.

تمرینات

1.  کشش غیرفعال همسترینگ به پشت
2.  تقویت ایزومتریک عضلات
3. بلند کردن پای مستقیم
4.  تقویت عضلات شکم
5.  دور کردن ران
6.  چرخش خارجی هیپ به پهلو
7.  اکستنشن ران
8.  فلکشن زانو پرون

فاز 2: هفته 4 تا 6 پس از عمل

اهداف

•  به محافظت از مچ و تاندون برای ادامه روند ترمیم ادامه دهید.
• درد را کنترل و ورم را کاهش دهید.
• حرکت دورسی فلکشن از حالت خنثی بیشتر نشود.
• برای جلوگیری از آسیب ها اسکلتی و عضلانی ناشی از این جراحی ، حتما برای پای سالم از یک کفش با ارتفاع زیاد استفاده کنید تا همانند پای عملکرده که داخل بریس یا کفش مخصوص است هم ارتفاع شود و راه رفتن شما را راحت تر کند.

راه رفتن و تحمل وزن در فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون آشیل

تحمل وزن تدریجی جزئی روی پای عمل شده را با عصا شروع کنید. پای عمل شده همچنان داخل بریس یا کفش مخصوص باشد.

درمان دستی فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون آشیل

• دامنه حرکت غیرفعال مچ پا توسط تراپیست
• دامنه حرکتی فعال با کمک تراپیست
• دامنه حرکتی فعال (حرکت دورسی فلکشن بیشتر از 0 درجه نشود)
• اگر به دلیل بی حرکتی سفت شدید، کشش DF و PF انگشت بزرگ (توسط بیمار یا درمانگر) را شروع کنید – انجام دهید هنگام انجام این کشش
• به محض بهبودی برش، ماساژ بافت اسکار جراحی آغاز شود

ورزش های بعد از عمل تاندون آشیل

• تمرینات هوازی
• ارگومتر بالاتنه
• سرسره های پاشنه نشسته برای DF ROM مچ پا (نه بالاتر از 0 درجه)
• پمپ مچ پا
• تقویت به تقویت اندام تحتانی پروگزیمال مانند فاز  ادامه دهید
• تقویت لگن: تخته (در چکمه آشیل)
• هنگامی که می توانید با پای صاف روی زمین بنشینید و مچ پا نزدیک به DF خنثی باشد:
• بلند کردن پاشنه نشسته
• گنبدی طاق نشسته
• تمریناتی برای عضلات درونی پا برای به حداقل رساندن آتروفی در هنگام چکمه
• حس عمقی
• آموزش مجدد موقعیت مشترک
• دامنه کامل کامل PF، eversion، inversion
• DF به خنثی
• راه رفتن بهینه در چکمه آشیل با ، عصا و تراز کفش در سمت غیر درگیر

کلام آخر

فیزیوتراپی پس از عمل تاندون آشیل نقش اساسی در موفقیت درمان دارد و نقشی فراتر از بهبود ظاهری زخم ایفا می‌کند. با پیروی دقیق از برنامه‌های تمرینی مرحله‌ای، کاهش درد و تورم، تقویت تاندون و عضلات مرتبط، و بازیابی تعادل و عملکرد طبیعی پا امکان‌پذیر می‌شود. توجه به روند فیزیوتراپی و همکاری مستمر با متخصصان، نه تنها به بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند، بلکه خطر عود آسیب و مشکلات طولانی‌مدت را نیز به حداقل می‌رساند.