روش درمان دیسک کمر با لیزر پرتوان : لیزر پرتوان برای بیماری های مختلف مثل دیسک از دهه 1960 مورد استفاده قرار گرفته است. در سال های اخیر، لیزر پرتوان برای دیسک کمر به عنوان یک گزینه درمانی امیدوارکننده برای شرایط بیرون زدگی دیسک کمر در نظر گرفته شده است. در ادامه به بررسی های بیشتر درباره روش درمان دیسک کمر با لیزر پرتوان میپردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم همراه باشید.
مشکلات دیسک کمر یکی از علل شایع کمردرد است که می تواند ناتوان کننده باشد و به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
مشکلات دیسک کمر به طیفی از شرایطی اطلاق می شود که دیسک های بین مهره ای در قسمت پایین کمر را تحت تاثیر قرار می دهد. این دیسک ها بین مهره ها قرار دارند و به عنوان ضربه گیر عمل می کنند و امکان حرکت و انعطاف پذیری در ستون فقرات را فراهم می کنند.
مشکلات دیسک کمر زمانی رخ می دهد که لایه بیرونی دیسک که به آنولوس فیبروزوس معروف است، آسیب ببیند یا ضعیف شود. این می تواند منجر به بیرون زدگی لایه داخلی دیسک که به عنوان هسته پالپوزوس (nucleus pulposus) به سمت بیرون بیاید و به اعصاب اطراف فشار وارد کند. این می تواند باعث درد، بی حسی و ضعف در ناحیه کمر و پاها شود.
روش درمان دیسک کمر با لیزر پرتوان
درمان دیسک کمر با لیزر پرتوان (High Power Laser Therapy – HPLT) یک روش غیرتهاجمی و نسبتاً جدید در فیزیوتراپی است که با استفاده از پرتوهای لیزر با توان بالا، به کاهش درد و التهاب و تسریع ترمیم بافتها کمک میکند.
مراحل و نحوه عملکرد لیزر پرتوان در درمان دیسک کمر
- 
ارزیابی بیمار
ابتدا پزشک یا فیزیوتراپیست علت و شدت آسیب دیسک را با معاینه و گاهی تصویربرداری (MRI یا CT) مشخص میکند. - 
قرارگیری لیزر روی ناحیه آسیبدیده
دستگاه لیزر پرتوان، پرتوهای نور مادون قرمز با انرژی بالا را به بافتهای عمقی کمر میتاباند. - 
تأثیرات لیزر بر بافت
- 
افزایش جریان خون موضعی
 - 
کاهش التهاب و ورم در اطراف دیسک
 - 
تحریک تولید ATP در سلولها و افزایش سوختوساز بافتی
 - 
تسریع ترمیم بافتهای آسیبدیده
 - 
کاهش تحریک گیرندههای درد
 
 - 
 - 
مدت و تعداد جلسات
هر جلسه معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد و بسته به شدت آسیب، ۸ تا ۱۵ جلسه یا بیشتر توصیه میشود. 
مزایای لیزر پرتوان برای دیسک کمر
- 
غیرتهاجمی و بدون جراحی
 - 
بدون نیاز به بیهوشی یا بستری
 - 
کاهش درد و التهاب در مدت کوتاه
 - 
تسریع ترمیم و بازسازی بافتها
 - 
بدون عوارض جدی در اغلب بیماران
 
محدودیتها و موارد احتیاط
- 
در موارد پارگی کامل دیسک یا فشار شدید روی نخاع، این روش بهتنهایی کافی نیست.
 - 
برای افراد باردار، مبتلایان به تومور یا عفونت فعال در ناحیه کمر، استفاده نمیشود.
 - 
باید توسط فیزیوتراپیست یا پزشک متخصص آموزشدیده انجام شود.
 
فواید و کاربرد های لیزر پرتوان
- 
لیزر پرتوان (High Power Laser Therapy – HPLT) یک فناوری پیشرفته در حوزه توانبخشی و فیزیوتراپی است که با ارسال پرتوهای نوری پرانرژی به بافتهای عمقی، باعث کاهش درد، تسریع ترمیم و بهبود عملکرد بافتها میشود.
فواید لیزر پرتوان
- 
کاهش سریع درد
با کاهش تحریک گیرندههای درد و کاهش التهاب، معمولاً بعد از چند جلسه اثر تسکینی محسوس است. - 
کاهش التهاب و تورم
لیزر باعث بهبود جریان خون و تخلیه مایعات اضافی در بافت میشود. - 
ترمیم سریعتر بافتها
افزایش تولید ATP در سلولها، روند بازسازی عضلات، تاندونها و اعصاب را تسریع میکند. - 
بهبود گردش خون موضعی
باعث اکسیژنرسانی بهتر به ناحیه آسیبدیده میشود. - 
غیرتهاجمی و بدون درد
نیازی به جراحی یا تزریق ندارد و معمولاً عوارض جانبی ندارد. - 
کاهش اسپاسم عضلانی
با شل کردن عضلات منقبض، دامنه حرکتی مفصل بهبود پیدا میکند. 
کاربردهای لیزر پرتوان
- 
مشکلات ستون فقرات: دیسک کمر، دیسک گردن، آرتروز مهرهها، سیاتیک
 - 
بیماریهای مفصلی: آرتروز زانو، آرتروز شانه، آرتروز آرنج
 - 
آسیبهای ورزشی: کشیدگی عضلات، پارگیهای جزئی تاندون و لیگامان
 - 
التهاب تاندونها: تاندونیت آشیل، تنیس البو، شانه یخزده
 - 
آسیبهای عصبی: نوروپاتی محیطی، دردهای مزمن عصبی
 - 
زخمهای مزمن و دیرترمیم: زخم دیابتی، زخم فشاری
 - 
ترمیم بعد از جراحی: کمک به کاهش التهاب و تسریع بهبود زخم
 

 - 
 
لیزر پرتوان برای دیسک کمر همراه با تمرین درمانی
ترکیب لیزر پرتوان با تمریندرمانی برای دیسک کمر، یکی از رویکردهای رایج و مؤثر در فیزیوتراپی مدرن است، چون هرکدام بخشی از مشکل را هدف قرار میدهند:
- 
لیزر پرتوان → کاهش درد و التهاب، بهبود جریان خون، و تسریع ترمیم بافتها.
 - 
تمریندرمانی → تقویت عضلات حمایتی ستون فقرات، بهبود انعطافپذیری، و جلوگیری از بازگشت مشکل.
 
مراحل درمان ترکیبی
- 
مرحله کنترل درد و التهاب
- 
چند جلسه لیزر پرتوان برای کاهش درد و ایجاد آمادگی برای انجام حرکات.
 - 
تمرینات سبک کششی و تنفسی بدون فشار روی کمر.
 
 - 
 - 
مرحله بازیابی حرکت و انعطاف
- 
ادامه لیزر پرتوان (معمولاً ۸–۱۲ جلسه) همراه با تمرینات کششی ملایم همسترینگ و عضلات پشت کمر.
 - 
شروع حرکات مککنزی یا کشش ملایم کمر برای کاهش فشار روی دیسک.
 
 - 
 - 
مرحله تقویت عضلات
- 
کاهش تدریجی جلسات لیزر و تمرکز بیشتر روی تمرینات تقویتی عضلات شکم، کمر و لگن (Core Muscles).
 - 
حرکاتی مانند پل (Bridging)، پلانک ملایم و تمرینات ثبات لگن.
 
 - 
 - 
مرحله بازگشت به فعالیت روزمره
- 
تمرینات عملکردی و اصلاح الگوهای حرکتی برای پیشگیری از عود دیسک کمر.
 
 - 
 
نمونه تمرینات مناسب همراه لیزر پرتوان
⚠️ همه تمرینات باید بدون درد شدید و تحت نظر فیزیوتراپیست انجام شوند.
- 
کشش گربه-شتر (Cat-Camel Stretch)
- 
روی چهار دست و پا قرار بگیرید، کمر را به آرامی قوس داده و سپس گرد کنید.
 - 
۱۰ بار تکرار، روزانه ۲–۳ ست.
 
 - 
 - 
پل (Bridge)
- 
به پشت بخوابید، زانوها خم، کف پا روی زمین.
 - 
باسن را بالا بیاورید، ۵ ثانیه نگه دارید، آرام پایین بیایید.
 - 
۱۰ تکرار، روزانه ۲ ست.
 
 - 
 - 
تمرین مککنزی (Extension)
- 
روی شکم دراز بکشید و آرنجها زیر شانهها.
 - 
بالاتنه را آرام بالا بیاورید و کمر را کمی به عقب خم کنید.
 - 
۵–۱۰ ثانیه نگه دارید، ۱۰ بار تکرار.
 
 - 
 - 
کشش همسترینگ با حوله
- 
به پشت بخوابید، یک پا را با کمک حوله بالا بیاورید تا پشت ران کشیده شود.
 - 
۲۰ ثانیه نگه دارید، ۳ بار برای هر پا.
 
 - 
 

نکات تکمیلی در ارتباط با درمان دیسک کمر با لیزر پرتوان
درمان دیسک کمر با لیزر پرتوان اگر درست و بهموقع انجام شود، میتواند بخشی مؤثر از روند بهبود باشد، اما برای نتیجه بهتر باید به چند نکته کلیدی توجه کرد:
1. انتخاب بیمار مناسب
- 
این روش معمولاً برای دیسکهای بیرونزدگی خفیف تا متوسط یا التهاب اطراف دیسک توصیه میشود.
 - 
در موارد پارگی کامل دیسک یا فشار شدید روی نخاع، معمولاً نیاز به جراحی یا روشهای دیگر است.
 
2. تعداد و نظم جلسات
- 
معمولاً بین ۸ تا ۱۵ جلسه، ۲ تا ۳ بار در هفته انجام میشود.
 - 
نظم جلسات بسیار مهم است؛ قطع کردن زودهنگام میتواند اثر درمان را کم کند.
 
3. ترکیب با سایر روشهای درمانی
- 
بهترین نتیجه زمانی حاصل میشود که لیزر پرتوان همراه با تمریندرمانی، اصلاح حرکات روزانه، و در صورت نیاز درمان دستی (Manual Therapy) انجام شود.
 - 
استفاده از گرمای موضعی یا ماساژ سبک قبل از لیزر میتواند اثر آن را تقویت کند.
 
4. مراقبتهای بین جلسات
- 
اجتناب از نشستن طولانی، خم شدن ناگهانی یا بلند کردن اجسام سنگین.
 - 
استفاده از صندلی ارگونومیک و وضعیت نشستن صحیح.
 - 
انجام حرکات کششی ملایم که فیزیوتراپیست آموزش میدهد.
 
5. مزایا و محدودیتها
- 
مزایا: غیرتهاجمی، بدون درد، بدون نیاز به بیهوشی، کاهش التهاب و تسریع ترمیم.
 - 
محدودیتها: برای افراد باردار، مبتلایان به عفونت یا تومور فعال در ناحیه، و بعضی مشکلات پوستی استفاده نمیشود.
 
6. انتظارات واقعی
- 
لیزر پرتوان باعث جمع شدن یا ناپدید شدن دیسک بهطور کامل نمیشود، بلکه با کاهش التهاب و درد، شرایط را برای ترمیم نسبی و انجام تمرینات فراهم میکند.
 
کلام آخر
لیزر پرتوان میتواند روشی ایمن و مؤثر برای کاهش علائم و بهبود عملکرد بیماران مبتلا به دیسک کمر باشد، بهویژه زمانی که با برنامه درمانی جامع شامل تمرینات کششی و تقویتی، اصلاح حرکات روزمره و مراقبتهای پیشگیرانه ترکیب شود. هرچند این روش جایگزین قطعی جراحی در موارد شدید نیست، اما با کاهش درد و التهاب و ایجاد شرایط مناسب برای بازتوانی، میتواند به بازگشت سریعتر بیمار به فعالیتهای عادی کمک کند. انتخاب این روش باید بر اساس ارزیابی دقیق پزشک یا فیزیوتراپیست انجام شود تا بیشترین بهرهوری حاصل گردد.

