چه عاملی منجر به انگشت شست اسکی بازان می‌شود؟ آسیب انگشت شست اسکی باز (skier’s thumb) یک نوع آسیب دیدگی مربوط به رباط تثبیت کننده مهمی (رباط متوازی اولنار) از “مفصل بند انگشت” (جایی که انگشت شست به دست متصل می شود) می باشد.

رباط متوازی اولنار مسئول پایداری و استحکام انگشت شست به هنگام فشار دادن یا گرفتن چیزی است.

با آسیب رباط انگشت شست، ممکن است در مفصلی که انگشت شست به دست متصل می شود، در هنگام گرفتن و فشار دادن چیزی ضعف به وجود آید و هنگام لمس کردن اطراف مفصل در پرده ی بین انگشت شست و اشاره درد ایجاد شود.در ادامه به بررسی چه عاملی منجر به انگشت شست اسکی بازان می‌شود؟ می پردازیم تا انتهای مقاله با مجهزترین فیزیوتراپی در زنجان همراه باشید.

چه عاملی منجر به انگشت شست اسکی بازان می‌شود؟

انگشت شست اسکی‌بازان (Skiier’s Thumb) آسیب شایعی در ناحیه رباط‌های انگشت شست است که معمولاً به دلیل پارگی یا کشیدگی رباط کلترال اولنار (Ulnar Collateral Ligament – UCL) در مفصل پایه انگشت شست رخ می‌دهد.

✅ عامل اصلی انگشت شست اسکی‌بازان:

وارد شدن نیروی ناگهانی به شست که آن را به سمت بیرون (از کف دست دور) فشار می‌دهد.
این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که فرد هنگام افتادن، با دستان باز روی زمین می‌افتد و دسته عصای اسکی بین زمین و شست گیر می‌کند، و باعث کشیدگی شدید یا پارگی رباط UCL در سمت داخلی شست می‌شود.

🧊 چه کسانی در معرض این آسیب هستند؟

• اسکی‌بازان (به‌خصوص هنگام زمین‌خوردن با عصای اسکی در دست)

• ورزشکاران ورزش‌های برخوردی (فوتبال، بسکتبال، کشتی)

• افراد عادی در حوادثی که باعث خم شدن بیش‌ازحد شست به سمت بیرون می‌شود

🔍 علائم رایج:

• درد در قاعده شست، به‌خصوص در سمت داخلی آن

• تورم و کبودی اطراف مفصل شست

• ضعف در گرفتن اجسام بین انگشت شست و اشاره

• شلی یا ناپایداری در مفصل شست

در صورت آسیب مشکوک به UCL، معاینه بالینی و گاهی تصویربرداری (MRI یا سونوگرافی) برای تشخیص دقیق توصیه می‌شود.

چگونه می توان آسیب انگشت شست اسکی باز را تشخیص داد؟

تشخیص آسیب انگشت شست اسکی‌بازان (پارگی یا کشیدگی رباط UCL) نیاز به بررسی دقیق علائم، معاینه فیزیکی تخصصی و در برخی موارد تصویربرداری دارد. در ادامه مراحل تشخیص این آسیب را توضیح می‌دهم:

✅ مراحل تشخیص آسیب انگشت شست اسکی‌باز:

1. شرح حال و علائم بالینی:

پزشک ابتدا درباره نحوه آسیب‌دیدگی (مثلاً زمین‌خوردن با عصای اسکی) و علائم فعلی مانند:

• درد در سمت داخلی مفصل پایه شست (MCP)

• تورم، کبودی یا حساسیت لمسی

• احساس ناپایداری یا شلی در انگشت شست

• ضعف در گرفتن اجسام

سؤال می‌پرسد.

2. معاینه فیزیکی (Stretch Test):

پزشک مفصل پایه شست را به آرامی به طرف بیرون (انگشت اشاره) فشار می‌دهد تا پایداری رباط UCL را بسنجد.
✅ در صورت آسیب:

• مفصل بیش از حد نرمال باز می‌شود (instability)

• بیمار درد قابل توجهی حس می‌کند

⚠️ اگر درد شدید باشد، ممکن است این معاینه تا گرفتن عکس به تأخیر بیفتد.

3. تصویربرداری:

• 🩻 رادیوگرافی (X-ray):
  برای بررسی شکستگی یا جدا شدن قطعه استخوانی در محل اتصال رباط (avulsion fracture)

• 🧲 MRI یا سونوگرافی:
  اگر پزشک به پارگی کامل یا آسیب رباط مشکوک باشد، MRI یا گاهی سونوگرافی برای بررسی دقیق وضعیت رباط توصیه می‌شود.

🔍 نکته مهم:

در صورت عدم درمان به‌موقع، این آسیب می‌تواند منجر به بی‌ثباتی مزمن مفصل شست، ضعف دائمی در گرفتن اجسام و حتی آرتروز در درازمدت شود.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون انگشت

راهکارهای درمانی

بسته به شدت آسیب‌دیدگی درمان‌های متفاوتی برای افراد در نظر گرفته می‌شود که این موارد به شرح زیر است:

روش درمانی RICE

• فعالیت‌های خود را محدود کنید تا استراحتی برای دست شما باشد.
• بسته یخ را هر ساعت به مدت ۲۰ دقیقه روی شست آسیب‌دیده قرار دهید.
• انگشت خود را باید با باند مخصوصی بپیچید.
• دست خود را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید.

بیشتر بخوانید: علائم بی حس انگشتان

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

داروهای مسکن تجویزی

اگر بیماری درد شدیدی داشته باشد، پزشک دوز بالاتری از داروهای مسکن را تجویز می‌کند که می‌تواند به‌صورت قرص، کرم یا ژل و… باشد.

گچ، آتل یا استفاده از بریس

انگشت شست شما نیاز به استراحت دارد. گچ گرفتن یا آتل بستن انگشت شست، به بی‌حرکتی انگشت و در نهایت تسریع روند بهبودی کمک می‌کند.

گاهی لازم است که هر یک از این موارد ذکر شده را برای چند هفته داشته باشید تا کاملا بهبود پیدا کنید.

عمل جراحی

اگر آسیب ورزشی شدید به شست وارد شده باشد یا تشخیص موارد دیگری مانند پارگی رباط، آسیب به بافت‌ها و استخوان‌های دیگر داده باشند، ممکن است در نهایت برای ترمیم آسیب وارد شده، عمل جراحی را به بیمار توصیه کنند.

حتی زمانی که جراحت بهبود پیدا می‌کند، باید یک ماه یا حتی بیشتر از گچ یا آتل استفاده کنید.

فیزیوتراپی آسیب انگشت شست اسکی باز

فیزیوتراپیست د فیزیوتراپی فانتوم معمولاً باید دست را با آتل مناسب که موجب جلوگیری از آسیب و درد بیشتر می شود، ببندد اما به دست انجام فعالیت های ملایم را اجازه می دهد.

معمولاً در آتل نیز می توانید از دست خود برای انجام فعالیت های روزانه، به همان راحتی استفاده کنید. آسیب دیدگی قابل توجه در اثر انگشت شست اسکی باز ممکن است به شش هفته آتل تمام وقت نیاز داشته باشد.

نکته

در حالی که آسیب دیدگی در حال بهبود است، معمولاً می توان برخی از تمرینات تقویتی را شروع کرد.

با توجه به میزان آسیب دیدگی، لازم است برای چند هفته یا چند ماه، آتل بپوشید.

غالباً جهت بازگشت به تمرینات ورزشی، برای محافظت بیشتر از دست، یک محافظ ویژه ورزشی نیز لازم است.

فیزیوتراپیست پس از بررسی علامت ها می تواند برنامه‌ی مناسبی برای درمان بیمار انتخاب کند. خدماتی مانند الکتروتراپی و اولتراسوند، تکارتراپی، لیزرتراپی، طب سوزنی ،ماساژتراپی ،کامپرشن تراپی و منوال تراپی در تخصصی ترین فیزیوتراپی زنجان می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناحیه کمک نموده، همچنین باعث افزایش سرعت ترمیم قسمت آسیب دیده شوند.