علائم شکستگی کالیس : شکستگی کالیس (Colles Fracture) یک نوع شکستگی در استخوان ساعد نزدیک به مچ دست است.این نوع شکستگی در نتیجه جابجایی واضح ساعد به سمت بالا و تغییر شکل استخوان است. علیرغم اینکه در شکستگی کالیس، استخوان ساعد، محل شکستگی است، اما به این نوع شکستگی، شکستگی مچ دست می گویند. شکستگی کالیس یا شکستگی مچ دست، یکی از شایع ترین و چالش برانگیزترین شکستگی ها است.
یکی از شکستگی های شایع در افراد با سن بالا و افتادن روی دست در حالت کشیده می باشد که با جابجایی قطعه شکسته شده به سمت خلف به نام کالیس معروف است درمان فیزیوتراپی یکی از درمان های بسیار موثر برای این گونه افراد و کاهش عوارض آن می باشد. در ادامه به بررسی علائم شکستگی کالیس می پردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم زنجان همراه باشید.
علائم شکستگی مچ دست
- درد زیاد موقع مشت کردن دست که در هنگام حرکت دادن دست و یا فشار دادن مچ شدید می شود.
- تورم
- موقع لمس کردن حساس است
- کبودی
- تغییر فرم مچ دست به عنوان مثال خم شدن آن
دلایل شکستگی مچ دست
شکستگی کالیس یا شکستگی مچ دست بیشتر در بزرگسالان شایع است و در بین بزرگسالان نیز بیشتر در زنان دیده می شود. دلیل شیوع شکستگی مچ دست در زنان مسن این است که پوکی استخوان در زنان بیشتر وجود دارد. پوکی استخوان به حدی مشکل ساز است که زنان مسن ممکن است از یک زمین خوردن ساده روی دست، به شکستگی کالیس دچار شوند.
رابطه بین شکستگی کالیس و پوکی استخوان به اندازه ای قوی است که حتی وقتی یک بیمار مرد مسن دچار شکستگی کالیس شود، باید از نظر پوکی استخوان مورد بررسی قرار گیرد؛ زیرا احتمال شکستگی های دیگر نیز وجود دارد. از سوی دیگر، بیماران جوانی که دچار شکستگی مچ دست می شوند نیز معمولاً درگیر ضربه شدید مثل ورزش اسکی، اسب سواری و اتفاقاتی نظیر تصادف با موتورسیکلت، سقوط از ارتفاع و… شده اند.
زمین خوردن: به طوری که در هنگام زمین خوردن دست ها باز باشد.
جراحت های ورزشی: غالبا در ورزش هایی از قبیل صخره نوردی، اسنوبورد و یا اسکیت که دارای برخوردهای فیزیکی هستند و احتمال زمین خوردن در آن ها بالاتر می باشد، شکستگی مچ دست بیشتر اتفاق می افتد.
تصادفات رانندگی: تصادف با موتور که معمولا در این حادثه چندین قسمت دست بیمار آسیب میبیند و در بیشترین موارد دیده شده نیاز به جراحی دارد.
با توجه به میزان آسیب، پس از این که مچ آسیب دیده بهبود پیدا کرد، فیزیوتراپی انجام می شود و هزینه فیزیوتراپی مچ دست نیز متغیر می باشد.
علائم شکستگی کالیس
- شکستگی عرضی در استخوان رادیوس
- جابجایی خلفی همراه با مقداری تیلت به سمت لترال یا خارج
- کوتاه شدن رادیوس
- زاویه دار شدن مفصل مچ
- کمتر شدن انحراف به سمت اولنا
- در ۶۰ درصد موارد شکستگی زائده استیلوئید اولنا
تشخیص شکستگی مچ دست
شکستگی مچ دست بعد از معاینه پزشک، و با انجام آزمایشات و عکس برداری ها تشخیص داده می شود. راه های تشخیص شکستگی مچ دست عبارتند از :
رادیولوژی
در این آزمایش با استفاده از اشعه ایکس، از ناحیه مچ دست عکس برداری می شود. امواج با طول موج کوتاه و توسط بافت ها و به طور متفاوت جذب می شوند.
سی تی اسکن
گاهی شکستگی ها با اشعه ایکس مشخص نمی شوند و برای مشاهده دقیق تر بافت های نرم و رگ های خونی سی تی اسکن انجام می شود.
ام آر آی
در این روش حساس و دقیق، شکستگی های جزئی و آسیب رباط ها با دقت بالا نشان داده شده و مشخص می شوند.( با امواج رادیویی و مگنت های قوی و با دقت کامل از استخوان ها، بافت ها، رباط ها … مچ دست عکس برداری می شود.)
روش های درمان شکستگی مچ دست
برای درمان شکستگی مچ دست از چندین روش متفاوت استفاده می شود. جوش خوردن و توابخشی شکستگی و همچنین بهبود عملکرد مچ دست به شدت شکستگی بستگی دارد و با توجه به نوع و شدت شکستگی درمان انجام می شود.
جا اندازی شکستگی مچ دست
در شکستگی های باز و با جا به جایی، جوش خوردن استخوان نیاز به جااندازی دارد. جااندازی شکستگی مچ دست بیشتر به صورت باز انجام می شود که مراحل آن عبارتند از:
- پزشک ابتدا قطعات جدا شده مچ دست را تفکیک می کند.
- سپس با بیهوشی و یا استفاده از داروهای خاص، باعث شل شدن عضلات ساعدی شده و به راحتی شکستگی ها را جدا می کند.( برای جدا کردن قطعات شکسته شدهف پزشک به سمت پای بیمار ایستاده و سپس با دستان خود کف دست بیمار را می گیرد و به سمت خودش می کشد.) با ایجاد کشش باعث جدایی قطعات می شود. پزشک قطعه ی جابه جا شده را به سمت جلو برده و سعی می کند دوباره قطعات را در کنار هم قرار دهد
محدود کردن حرکت مچ دست با استفاده از گچ و آتل
بعد از جا اندازی، برای جوش خوردن بهتر استخوان، پزشک ناحیه شکسته شده را مدتی بدون حرکت و ثابت نگه می دارد و با گچ گیری و یا آتل بندی مانع حرکت مچ دست می شود. گچ گیری مچ دست، از ناحیه بازو شروع شده و به کف دست ختم می شود. گاهی قبل از گچ گرفتن، پزشک محل شکستگی را آتل بسته تا استخوان ثابت بماند. با این کار فضای محدودی برای تورم مچ دست ایجاد شده و با کم شدن و کاهش تورم، گچ گیری را انجام می دهد.
جراحی مچ دست شکسته و پین گذاری آن
گاهی شکستگی بسیار شدید و ناپایدار بوده و بعد از جااندازی، قطعات شکسته شده نمی توانند کنار هم قرار بگیرند. در نتیجه پزشک بعد از انجام رادیو گرافی و معاینات لازم، زمانی که تشخیص داد شکستگی از نوع ناپایدار است، قطعات شکسته به طور بسته جااندازی کرده و با جایگذاری پین، این قطعات را فیکس و ثابت نگه می دارد تا مجددا جابه جا نشوند.( پین ها را از پوست به داخل قطعات شکسته شده وارد کرده و قطعات را به یکدیگر متصل می کند.)
در مواردی که نیاز به جراحی باشند درمان می تواند توسط جراح متخصص ارتوپدی شامل پین گذاری و جا اندازی قطعات استخوان جابجا شده باشد که می تواند پس از ۶ هفته عکس رادیولوژی برای تایید شکستگی و ترمیم مناسب آن انجام شود. در مواردی که نیاز به جراحی وجود ندارد می تواند بین ۴ تا ۶ هفته گچ گیری و پس از آن فیزیوتراپی توصیه شود.
نتیجه درمان شکستگی کالیس
بسته به نوع شکستگی که می‌تواند داخل مفصلی و همراه با خط شکستگی در قسمت استخوان های مچ دست امتداد یافته باشد می تواند درمان طولانی تر و یا در غیر این صورت درمان با دوره زمانی کوتاه تر باشد و عوامل موثری مانند سن و جنس می‌تواند در فرایند ترمیم شکستگی کالیس تاثیر گذار باشد و از دو ماه تا یک سال می تواند درمان ادامه یابد.
درمان فیزیوتراپی در شکستگی کالیس
پس از رفع علائم اولیه شکستگی کالیس است که می‌تواند شامل جراحی و یا گچ گیری باشد با نظر پزشک متخصص ارتوپدی بیمار به کلینیک های تخصصی فیزیوتراپی مراجعه نموده و می تواند فرایند ترمیم بافت استخوان همراه با کسب دامنه های حرکتی نرمال مفصل باشد.
فیزیوتراپیست پس از بررسی علامت ها می تواند برنامه‌ی مناسبی برای درمان بیمار انتخاب کند. خدماتی مانند الکتروتراپی و اولتراسوند، تکار، لیزر، طب سوزنی ،ماساژتراپی ،کامپرشن تراپی و منوال تراپی در تخصصی ترین فیزیوتراپی زنجان می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناحیه کمک نموده، همچنین باعث افزایش سرعت ترمیم قسمت آسیب دیده شوند.
عوارض شکستگی کالیس
در بسیاری از موافع شکستگی کالیس بدون هیچ مشکلی جوش خورده و فرد به زندگی طبیعی خود باز میگردد. اما گاهی اوقات به علت فاکتورهای مختلف اعم از نوع جراحی، نوع بیحرکتی، نوع گچ گیری، فعالیت فرد ، سن فرد و بیماریهای همراه و … ممکن است این پروسه با اختلالاتی روبه رو گردد.
اولین مشکل، بد جوش خوردن شکستگی است که معمولا در صورتیکه شکستگی جا به جایی داشته باشد و به خوبی فیکس نشده باشد این اختلال ایجاد میگردد که موجب بدشکلی استخوانی میشود.
مشکل بعدی نیمه دررفتگی بین استخوانهای ساعد یعنی رادیوس و اولنا است که این مشکل معمولا در اثر جوش خوردن نامناسب استخوان رادیوس ایجاد شده و فرد در هنگام چرخش ساعد درد احساس میکند.از دیگر موارد میتوان به فشار آمدن به عصب بویژه عصب مدین، محدودیت حرکتی انگشتان و مچ دست که این معمولا به دنبال توانبخشی ضعیف و عدم تحرک اتفاق می افتد و آتروفی سودک اشاره نمود.