علائم بورسیت لگن : بورسیت لگن هنگامی رخ می‌دهد که “بورس” یک کیسه کوچک و بالشتکی که روی مفصل لگن را می‌‌پوشاند، ملتهب میشود. التهاب بورس لگن که به صورت علمی تر به آن التهاب بورس تروکانتر(قسمت پهلوییفوقانی ران) می گویند، مسئله ای است که به علت التهاب بورس تروکانتر به وجود می آید و دردی که در اثر آن بیمار را درگیر می کند، در واقع از عوارض جانبی و علائم این مشکل است. در ادامه به بررسی علائم بورسیت لگن میپردازیم تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی فانتوم همراه باشید.
علائم بورسیت لگن
- بورس در واقع یک کیسه حاوی مایع است که وظیفه اش حفاظت و همچنین آسان و نرم کردن حرکت استخوان ها در کنار یکدیگر است.
- بورس درست مثل یک بالش است که در اطراف تروکانتر بزرگ در بخش جانبی لگن، قرار دارد.
- این بالشت باعث می شود که میان بافت ها و استخوان در هنگام حرکت و فعالیت، اصطکاکی به وجود نیاید و آن ها بدون سایش کار خود را انجام دهند.
- ولی نکته ای که در مورد بورس وجود دارد و باعث می شود التهاب آن همراه با درد باشد این است که از اطراف بورس عصب های مختلفی عبور می کند.
- این مسئله باعث می شود هنگام التهاب بورس، اعصاب درگیر شوند و در نتیجه درد ایجاد شود.
حرکت های زیر ممکن است در افزایش درد بورسیت لگن دخیل باشند:
- حرکت چرخش به داخل ران یا مفصل هیپ سبب افزایش درد این بورس می شود.
- ناحیه درد در قسمت خارجی و یا ناحیه باسن می باشد
- افزایش درد در خلال فعالیت های مانند برخاستن از صندلی های عمیق اتومبیل و خروج از آن
- درد در خلال بالا رفتن از پله ها
بورسیت های ناحیه لگن
بورس ها در ناحیه لگن بر اساس آناتومی و عملکرد خود تقسیم بندی می شوند:
- بورسیت ایسکیال : بورسیت استخوان نشیمنگاه، التهاب بورس داخل لگن است که در پایین ترین قسمت لگن قرار گرفته و التهاب آن علت اصلی درد نشیمنگاه است.
- بورسیت تروکانتریک : التهاب بورسی است که در قسمت برجستگی استخوان لگن قرار دارد.
- بورسیت ایلیوپسواس
- بورسیت عضله گلوتئوس مدیوس
چه چیزی باعث بورسیت لگن می شود؟
بورسیت لگن می‌تواند ناشی از یک یا چند مورد از رویدادهای زیر باشد:
- آسیب به لگن: این می‌تواند شامل افتادن روی لگن، برخورد لگن به یک جسم یا دراز کشیدن در یک طرف بدن برای مدت طولانی باشد.
- بازی یا فعالیت‌های کاری که باعث استفاده بیش از حد یا آسیب به نواحی مفصلی میشود. چنین فعالیت‌هایی ممکن است شامل دویدن از پله‌ها، بالا رفتن یا ایستادن برای مدت طولانی باشد.
- وضعیت بدنی نادرست: این وضعیت می‌تواند ناشی از اسکولیوز، آرتریت ستون فقرات کمری (پایین) و سایر مشکلات ستون فقرات باشد.
- سایر بیماری‌ها یا شرایط: این‌ها ممکن است شامل آرتریت روماتوئید، نقرس، پسوریازیس، بیماری تیروئید یا یک واکنش غیرمعمول دارویی باشد. در موارد نادر، بورسیت می‌تواند ناشی از عفونت باشد.
- جراحی قبلی در اطراف لگن یا کاشت پروتز در مفصل ران.
- خار استخوان لگن یا رسوب کلسیم در تاندون‌هایی که به تروکانتر متصل می‌شوند.
عوامل ایجاد کننده بورسیت لگن
- در زیر به برخی عوامل که احتمال بروز بورسیت لگن را بالامی برند اشاره می کنیم:
- استفاده بیش از حد از مفصل لگن طی فعالیت های ورزشی مانند دویدن، دوچرخه سواری و بالا رفتن از پله ها
- لاغری شدید و خوابیدن روی سطوح سفت
- بیماری های مرتبط با ستون فقرات
- کوتاه تر بودن یک پا نسبت به دیگری
- آرتریت روماتوئید
- سابقه جراحی
شایع ترین علائم بورسیت لگن
اصلی ترین نشانه ها و علائم بورسیت لگن، احساس درد شدید در ناحیه لگن و نشیمنگاه و ایجاد التهاب در مفصل لگن است. فعالیت هایی هستند که موجب افزایش درد و التهاب در ناحیه لگن می شوند؛ عبارتند از:
- در فاصله زمانی بین بلند شدن از صندلی و ایستادن کامل
- راه رفتن و راهپیمایی های طولانی مدت
- نشستن های طولانی مدت
- نشستن به صورت چمباتمه در مواردی مانند استفاده از سرویس بهداشتی
- به هنگام بالا رفتن از پله ها
- از دیگر علائم بورسیت لگن می توان اشاره داشت به:
- قرمز و گرم شدن مفصل لگن در اثر التهاب
- کاهش دامنه حرکتی
- احتمال بروز تب
ریسک ابتلا به بورسیت لگن در چه کسانی بیشتر است؟
این بیماری در بین زنان شایع تر از مردان است. بورسیت لگن بیشتر در افراد مسن دیده می شود و احتمال ابتلا به آن در سنین جوانی بسیار پایین است.
احتمال بروز بورسیت لگن در بیماران دیابتی، افرادی که مبتلا به روماتیسم مفصلی هستند یا سابقه ی جراحی های لگنی دارند نیز بیشتر از دیگران است.
نامساوی بودن طول پاها، لاغری های شدید، خوابیدن روی سطوح سخت و آسیب های قبلی لگن نیز می توانند شخص را بیشتر مستعد بیماری بورسیت لگن کنند.
راه های پیشگیری از ابتلا به بورسیت لگن
با اینکه پیشگیری از ابتلا به بورسیت آن هم برای افرادی که به کارهای سخت و ورزش های سنگین مشغولند کاری سخت و مشکل است؛ اما با انجام یکسری تغییرات در نحوه انجام یک از کارها شما می‌تواند خطر و شدت تکرار دوباره‌ی بیماری را کاهش داد.
از جمله کارهایی که شما می توانید برای پیشگیری از ابتلا به بورسیت لگن انجام دهید. شامل:
استراحت کردن
اگر به کار سخت و طاقت فرسایی مشغولید و دائما مجبورید یک سری حرکات تکرار شونده انجام دهید. پیشنهاد می کنم در فواصل زمانی کوتاه چندین بار دست از کار کشیده و استراحت کنید انجام چنین کاری احتمال ابتلا به بورسیت زانو را نیز در شما کاهش می دهد.
ورزش کردن
ورزش کردن منظم و مدام یکی از موثرترین کارهایی که تاثیر مستقیمی در تقویت عضلات دارد و تقویت عضلات نیز از آسیب‌های احتمالی مفصلی از جمله بورسیت جلوگیری می کند.
گرم کردن و انجام حرکات کششی
ورزشکاران باید توجه داشته باشند قبل از انجام فعالیت‌های شدید با انجام چند حرکت کششی ساده مفاصل خود را از آسیب دور کنید.
فرقی نمی کنید شما یک ورزشکار حرفه ای هستید و یا یک فرد معمولی که ورزش می کند به هر حال برای اینکه در آینده متحمل درد ها و بیماری های مفصلی نشوید پیشنهاد می کنم حتما قبل از شروع به ورزش بدن خود را گرم کنید.
بلند کردن اشیا به روش درست
زمانی که می‌خواهید چیزی را از روی زمین بلند کنید، حتماً زانوها را خم کنید. اگر این کار را انجام ندهید، در هنگام بلند کردن اجسام سنگین فشار زیادی به بورس‌های مفصل ران وارد میشود.
تشخیص بورسیت لگن یا بورسیت تروکانتر
تشخیص بورسیت لگن با استفاده از بررسی سابقه پزشکی و معاینه بدنی انجام میشود. پزشک در ارتباط با زمان آغاز درد و حرکتی که سبب ایجاد درد میشود از بیمار پرسش می‌کند.
پزشک از معاینه بدنی به منظور ارزیابی خشکی مفصل لگن و لنگیدن بیمار استفاده می‌کند. پس از انجام موارد فوق، تصویربرداری با اشعه ایکس جهت اطمینان از عدم وجود ناهنجاری در لگن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یک روش ساده جهت تشخیص علائم بورسیت لگن ، تزریق مستقیم ماده بی‌حسی موضعی در بورس می‌باشد. این روش در مطب پزشک انجام میشود. به این منظور بیمار بر روی تخت به پهلو دراز می‌کشد.
در صورت تسکین فوری درد، پزشک وجود بورسیت تروکانتر را تشخیص می‌دهد. برخی از پزشکان جهت کمک به درمان عارضه مقداری داروی کورتیزون به نووکایین اضافه می‌کنند.
درمان بورسیت لگن
چگونه یک فیزیوتراپیست می‌تواند به بهبود بورسیت لگن کمک کند؟
فیزیوتراپ شما با شما همکاری خواهد کرد تا برنامه درمانی خاصی را طراحی کند که به بهبودی شما سرعت می‌بخشد، از جمله تمرینات و درمان‌هایی که می‌توانید در خانه انجام دهید. فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند تا به سبک زندگی و فعالیت‌های عادی خود بازگردید. زمان لازم برای بهبودی این بیماری متفاوت است، اما زمانی که یک برنامه کششی و تقویتی مناسب اجرا شود، می‌توان نتایج را در ۲ تا ۸ هفته یا کمتر به دست آورد. در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از تشخیص، فیزیوتراپیست ممکن است به شما توصیه کند:
- با پرهیز از پیاده‌روی یا هر فعالیتی که باعث درد میشود، به ناحیه موردنظر استراحت دهید.
- هر ۲ ساعت یکبار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کمپرس یخ را روی محل قرار دهید.
برای خدمات بیشتر، مانند دارو یا آزمایشات تشخیصی، با پزشک مشورت کنید.
فیزیوتراپیست شما با شما همکاری خواهد کرد تا:
کاهش درد و تورم
- کاهش درد و تورم: اگر فعالیت‌های مکرر باعث بورسیت مفصل ران شده باشد، فیزیوتراپ به شما کمک می‌کند بفهمید که چگونه از فعالیت‌های خود اجتناب کنید یا آن‌ها را اصلاح کنید تا بهبودی شروع شود. فیزیوتراپیست شما ممکن است از انواع درمان‌ها و فن آوری‌ها برای کنترل و کاهش درد و تورم شما استفاده کند، از جمله یخ، گرما، اولتراسوند، تحریک الکتریکی، نوار چسب درد، تمرینات و درمان عملی، مانند ماساژ تخصصی.
بهبود حرکت
- فیزیوتراپ شما، فعالیت‌ها و درمان‌های خاصی را برای کمک به بازگرداندن حرکت طبیعی در لگن و ساق پا انتخاب می‌کند. این حرکات ممکن است با حرکات منفعل شروع شود که فیزیوتراپیست برای شما انجام می‌دهد تا مفصل ران را به آرامی حرکت دهد و به سمت تمرینات و کشش‌های فعالی که خودتان انجام می‌دهید، پیشرفت کند.
صحت انعطاف‌پذیری
- فیزیوتراپ شما تعیین می‌کند که آیا ماهیچه‌های پا یا ستون فقرات سفت هستند یا خیر، به شما در کشش آن‌ها کمک می‌کند و به شما یاد می‌دهد که چگونه آن‌ها را کشش دهید.
بهبود قدرت
- برخی تمرینات به بهبودی در هر مرحله از درمان کمک می‌کند. فیزیوتراپ شما تمرینات و تجهیزات صحیح را برای بازیابی مداوم قدرت و چابکی شما انتخاب و به شما آموزش می‌دهد. این‌ها ممکن است شامل استفاده از وزنه‌های کاف، نوارهای کششی، تجهیزات وزنه‌برداری و تجهیزات ورزشی قلبی، مانند تردمیل یا دوچرخه‌های ثابت باشد.
مهارت‌های تعادل
- بازیابی حس تعادل پس از آسیب بسیار مهم است. فیزیوتراپیست تمریناتی را برای بهبود مهارت‌های تعادلی به شما آموزش می‌دهد.
برنامه تمرینی
- فیزیوتراپ شما، تمرینات تقویتی و کششی را به شما آموزش می‌دهد تا در خانه انجام دهید. این تمرینات برای نیازهای شما خاص خواهد بود. اگر آن‌ها را طبق تجویز فیزیوتراپ خود انجام دهید، می‌توانید بهبودی خود را تسریع کنید.
بازگشت به فعالیت‌ها
- فیزیوتراپیست شما اهداف فعالیت شما را با شما در میان می‌گذارد و از آن‌ها برای تعیین اهداف بازیابی کار، ورزش و زندگی روزمره شما استفاده می‌کند. برنامه درمانی شما به شما کمک می‌کند تا به ایمن‌ترین، سریع‌ترین و مؤثرترین راه ممکن به اهداف خود برسید. فیزیوتراپیست شما تمرینات، فعالیت‌های بازآموزی کار، تکنیک‌ها و تمرینات ورزشی را که با سبک زندگی شما مطابقت دارد، به شما آموزش می‌دهد.
زمان بازیابی سرعت
- فیزیوتراپیست شما در انتخاب بهترین درمان‌ها و تمرینات، آموزش دیده و با تجربه است تا به شما کمک کند تا با خیال راحت بهبود پیدا کنید، به سبک زندگی عادی خود بازگردید و سریع‌تر از آنچه به تنهایی انجام می‌دهید، به اهداف خود برسید.
سایر روش های درمان
1-ماساژ
- یک چهارم فنجان روغن زیتون
- ۴ الی ۵ قطره روغن بابونه. در صورتی که به روغن بابونه دسترسی نداشته باشید می توانید از روغن رزماری نیز استفاده کنید.
- با مخلوط کردن اسانس بابونه و روغن زیتون، یک ترکیب روغنی تهیه کنید.
- مخلوط به دست آمده را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و یک یا دو دقیقه ماساژ دهید.
- برای دستیابی به نتایج بهتر اجازه بدهید مخلوط روغن یک شب روی مفصل لگن بماند.
- برای کاهش یا بهبود یافتن علائم بورسیت لگن باید این کار را هر سه روز یکبار تکرار کنید.
- بیشتر اسانس های گیاهی از جمله اسانس بابونه و رزماری دارای خواص ضد التهابی هستند و در نتیجه باعث کاهش تورم می شوند.
- همچنین اسانس ها به دلیل داشتن طبیعت گرم نوعی احساس گرما در مفصل تولید می کنند. گرما می تواند به کاهش درد و تسکین درد کمک کند.
2-کیسه آب گرم و کیسه آب سرد
- ابتدا کیسه یخ را به مدت ۱۰ دقیقه روی قسمت های متورم لگن قرار دهید.
- حالا کیسه آب گرم را به مدت حداقل ۱۰ دقیقه در همان نقطه از لگن قرار دهید.
- برای کاهش علائم و رسیدن به نتایج مطلوب این کار را هر چند روز یکبار انجام بدهید.
- استفاده متناوب از کیسه آب گرم و سرد یک روش استاندارد برای درمان دردهای عضلانی است. قرار دادن کیسه یخ به کاهش درد و تورم و بی حسی ناحیه کمک می کند.
- سپس، استفاده از کیسه آب گرم باعث افزایش گردش خون در محل آسیب دیده می شود و به بهبود بیشتر التهاب کمک می کند. استفاده نهایی از کیسه یخ تضمین می کند که عضلات و مفاصل دوباره ملتهب نمی شوند.
3-آسپیراسیون برای تخلیه بورس
اگر تورم بورس لگن شدید باشد، پزشک ممکن است انجام آسپیراسیون یا تخلیه بورس را با استفاده از یک سوزن توصیه نماید. در موارد نادری که انجام این روش توصیه میشود، معمولاً کورتیزون هم به طور همزمان تزریق میشود.
4-تزریق کورتیکواستروئید
اگر روش‌های بالا اثربخش نبود، از تزریق کورتیکواستروئیدها استفاده میشود.
از آنجا که بورس آسیب دیده در زیر پوست قرار دارد، پزشک ممکن است از اولتراسوند برای هدایت تزریق کمک بگیرد.
5-درمان جراحی
در صورتی که با رعایت اقدامات غیر جراحی تغییری در علائم و درد مشاهده نشود، جراحی از سوی پزشک تجویز خواهد شد.
برداشتن بورس، آسیبی به لگن وارد نمی کند و عملکرد طبیعی مفصل نیز حفظ خواهد شد.
برداشت بورس به روش آرتروسکوپی، تکنیک جدیدی است که در آن، بورس از طریق ایجاد برش کوچکی بر روی لگن برداشته می شود.
آرتروسکوپ به همراه دوربین متصل به آن، از طریق برش دیگری وارد می شود تا پزشک قادر به برداشت بورس باشد.
این روش جراحی، با کمترین میزان تهاجم انجام می شود، دوره نقاهت کوتاه و درد بسیار کمی را نیز به همراه دارد.
6-ترمیم تاندون و آزادسازی باند ایلیوتیبیال
زمانی که بورسیت لگن به دلیل وجود مشکلات باند ایلیوتیبیال یا تاندون‌های دیگر ایجاد میشود یک عمل ترمیمی انجام خواهد شد.
باند ایلیوتیبیال یک تاندون خاص بوده که با سندم درد تروخانتریک بزرگ‌تر همراه است. در آزادسازی باند ایلیوتیبیال برای کاهش اصطکاک، طول باند افزایش می‌یابد. این نوع عمل جراحی ممکن است همراه با بورسکتومی انجام میشود.
7-استئوتومی تروکانتر بزرگ‌تر
در خلال انجام عمل استئوتومی، استخوان به روش‌های جراحی برش داده میشود. جراح ۵ تا ۱۰ میلی‌متر از استخوان تروخانتر بزرگ‌تر را که دچار برآمدگی شده است می‌برد.
این تنظیم اندازه باعث کاهش اصطکاک و فشار ایجادکننده درد لگن میشود